WPW sendromu kalbin doğumsal elektrik sistemi bozukluğudur. Kalbin normal elektrik yolu yanında ek bir yol bulunur. Kent demeti adı verilen bu ek yol kalbi erken uyarır ve hızlı kalp atışına neden olabilir. Hastalık her 1000 kişide 1-3’ünde görülür ve genellikle genç yaşlarda tanı konur. Ani başlayan kalp çarpıntısı, göğüs ağrısı, nefes darlığı ve baş dönmesi belirtileri görülebilir. Tedavi seçenekleri arasında yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve kateter ablasyon bulunur. Ablasyon tedavisi ile hastalık tamamen iyileştirilebilir. Çoğu hasta normal yaşam sürdürebilir ancak bazı durumlarda yaşamı tehdit eden ritim bozuklukları gelişebilir.
WPW Sendromu Nedir?
WPW sendromu Wolff-Parkinson-White sendromunu ifade eder. Kalbin elektrik sistemi ile ilgili doğumsal bir bozukluktur. Normal kalp iki elektrik yoluna sahiptir. WPW sendromunda üçüncü bir yol daha bulunur.
Normal elektrik sistemi kalbin üst odalarından alt odalarına sinyali kontrollü şekilde iletir. Ek elektrik yolu bu kontrolü atlar ve kalbi erken uyarır. Kent demeti adı verilen ek yol kalbin yan duvarında bulunur.
Hastalık genellikle doğumdan itibaren mevcuttur ancak belirtiler daha sonra ortaya çıkabilir. EKG’de delta dalgası adı verilen özel bir bulgu görülür. Hastalığın iki türü vardır. Belirtili ve belirtisiz WPW olarak ayrılır.
WPW Sendromu Neden Olur?
WPW sendromu doğumsal bir durumdur. Anne karnında kalbin gelişimi sırasında ek elektrik yolu oluşur. Normal gelişimde bu yollar kaybolur ancak WPW’de kalır. Genetik faktörler rol oynayabilir.
Ailesel geçiş nadir görülür. Çoğu vaka rastgele gelişir. Hiçbir çevresel faktör WPW’ye neden olmaz. Hamilelik sırasında alınan ilaçlar veya enfeksiyonlar risk oluşturmaz.
Bazı kalp hastalıkları ile birlikte görülebilir. Ebstein anomalisi en yaygın eşlik eden durumdur. Hipertrofik kardiyomiyopati ile birlikte olabilir. Çoğu WPW hastasında kalp yapısı normaldir.
WPW nedenleri:
- Doğumsal elektrik sistemi bozukluğu gelişir
- Kent demetinin kalıcı olarak kalması görülür
- Genetik yatkınlık nadiren görülür
- Ailesel geçiş çok nadir olarak olabilir
- Ebstein anomalisi ile birlikte bulunabilir
- Hipertrofik kardiyomiyopati ile birlikte görülebilir
- Mitral kapak prolapsusu ile birlikte olabilir
- Çevresel faktörlerle hiçbir ilişkisi yoktur
WPW Sendromu Belirtileri Nelerdir?
WPW sendromu belirtileri ani başlayan kalp çarpıntısı şeklinde ortaya çıkar. En yaygın belirti AVRT adı verilen hızlı kalp atışıdır. Kalp hızı dakikada 150-250’ye çıkabilir. Çarpıntı düzenli ama çok hızlıdır.
Göğüs ağrısı veya rahatsızlık hissi olabilir. Nefes darlığı özellikle atak sırasında artar. Baş dönmesi ve dengesizlik görülebilir. Boyun damarlarında çarpıntı hissedilebilir.
Bazı hastalar hiç belirti yaşamaz. EKG’de delta dalgası vardır ancak atak geçirmezler. Belirtisiz WPW daha az riskli kabul edilir. Belirtiler genellikle genç yetişkinlik döneminde başlar.
En tehlikeli durum atriyal fibrilasyon gelişmesidir. WPW’de atriyal fibrilasyon çok hızlı kalp atışına neden olabilir. Dakikada 300’ün üzerinde atış görülebilir. Bayılma ve ani kalp ölümü riski oluşabilir. Bu risk tüm hastalarda aynı değildir.
WPW belirtileri:
- Ani başlayan hızlı çarpıntı ortaya çıkar (AVRT atağı)
- Göğüs ağrısı veya baskı hissi olabilir
- Nefes darlığı gelişebilir
- Baş dönmesi hissedilebilir
- Bayılma görülebilir (atriyal fibrilasyon varsa)
- Boyun damarlarında çarpıntı hissedilir
- Anksiyete ve korku duygusu gelişebilir
- Terleme olabilir
- Halsizlik görülebilir
- Çarpıntı ani olarak durur
- Hiç belirti olmayabilir (sadece EKG bulgusu)
WPW Sendromu Riskleri Nelerdir?
WPW sendromunun en ciddi riski ani kalp ölümüdür. Atriyal fibrilasyon geliştiğinde ek yol çok hızlı iletim yapabilir. Kalp dakikada 300’ün üzerinde atabilir. Bu durum ventriküler fibrilasyona yol açabilir.
Ani ölüm riski genç yaşlarda daha yüksektir. Özellikle sporcular risk altındadır. Risk faktörleri arasında erkek cinsiyet, genç yaş ve ek yolun özellikleri bulunur. Semptomatik (şikayeti olan) hastalar daha risklidir.
Sık AVRT atakları yaşam kalitesini bozabilir. Çalışma hayatı ve sosyal yaşam etkilenebilir. Anksiyete ve depresyon gelişebilir. Bazı hastalar atak korkusu yaşar.
Hamilelik sırasında atak sıklığı artabilir. Hormon değişiklikleri tetikleyici olabilir. Anne ve bebek için stres oluşturabilir. Doğum sırasında özel dikkat gerekebilir.
WPW Sendromu Tanısı Nasıl Konur?
WPW sendromu tanısı elektrokardiyogram ile konur. EKG‘de delta dalgası karakteristik bulgudur. PR aralığı kısadır ve QRS kompleksi genişlemiştir. Tanı için bu üç bulgu gereklidir.
Holter monitörü 24-48 saat kalp ritmini kaydeder. Atak sıklığını ve türünü gösterir. Olay kaydedici daha uzun süre takılabilir. Hasta atak hissettiğinde kayıt alabilir.
Elektrofizyolojik çalışma kesin tanı yöntemidir. Ek yolun yeri ve özellikleri belirlenir. Risk değerlendirmesi yapılır. Ablasyon tedavisi aynı seansta uygulanabilir.
Efor testi egzersizle delta dalgasının kaybolup kaybolmadığını gösterir. Kayboluyorsa düşük riskli kabul edilir. Atriyal fibrilasyon riski değerlendirilir. İlaç testleri ek yol özelliklerini gösterebilir.
WPW Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
WPW sendromu tedavisi hastanın risk durumuna ve belirtilerine göre belirlenir. Belirtisiz hastalar sadece takip edilebilir. Semptomatik hastalar aktif tedavi gerektirir. Yüksek riskli hastalar öncelikli tedavi alır.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
Yaşam tarzı değişiklikleri atak sıklığını azaltabilir. Kafein alımı sınırlanmalı veya bırakılmalıdır. Alkol tüketimi azaltılmalıdır. Sigara bırakılmalıdır.
Aşırı yorgunluktan kaçınılmalıdır. Düzenli uyku alışkanlığı önemlidir. Stres yönetimi teknikleri öğrenilmelidir. Yoğun egzersizden kaçınılmalıdır.
Rekabetçi sporlar genellikle yasaklanır. Özellikle yüksek riskli hastalarda spor kısıtlaması vardır. Hafif egzersizler doktor gözetiminde yapılabilir. Valsalva manevrası atak durdurmak için öğretilir.
İlaç Tedavisi
İlaç tedavisi sık atak geçiren hastalarda kullanılır. Antiaritmik ilaçlar ek yol iletimini yavaşlatır. Flekainid ve propafenon etkili ilaçlardır. Amiodaron ciddi vakalarda kullanılabilir.
Beta blokerler ve kalsiyum kanal blokerleri WPW’de tehlikeli olabilir. Atriyal fibrilasyon durumunda ek yol iletimini hızlandırabilir. Dikkatli kullanılmalı veya kaçınılmalıdır.
Cep ilaçları atak başladığında alınan ilaçlardır. Flekainid tablet olarak verilebilir. Hasta atak hissettiğinde ilaç alır. Doktor gözetiminde uygulanmalıdır.
Kateter Ablasyon
Kateter ablasyon WPW’nin kalıcı tedavi yöntemidir. İşlem kateter yoluyla yapılır. Kent demeti radyofrekans enerji ile yakılır. Başarı oranı %95-98 arasındadır.
İşlem kasık damarından girilerek yapılır. Elektrofizyoloji laboratuvarında gerçekleştirilir. Genel anestezi veya sedasyon altında yapılabilir. İşlem 2-4 saat sürer.
Komplikasyon riski düşüktür. Kalp bloğu riski %1’in altındadır. İşlem sonrası WPW tamamen iyileşir. Delta dalgası EKG’den kaybolur. Hastalar normal yaşama döner.
WPW Sendromu Nasıl Önlenir?
WPW sendromu doğumsal bir durum olduğu için önlenemez. Ancak atak tetikleyicilerinden kaçınarak belirti sıklığı azaltılabilir. Risk faktörleri kontrol edilmelidir.
Ailesel WPW öyküsü olan ailelerde genetik danışmanlık alınabilir. Ancak kalıtım riski düşük olduğu için rutin tarama önerilmez. Yenidoğan taraması yapılmaz.
Hamilelik planlayan WPW hastalarında önceden değerlendirme yapılmalıdır. Atak riski değerlendirilir. Gerekirse hamilelik öncesi ablasyon düşünülebilir.
WPW Sendromu Hakkında Sık Sorulan Sorular
WPW sendromu kalıtsal mıdır?
WPW sendromu çoğunlukla rastgele gelişir. Ailesel geçiş çok nadirdir. Ailesinde WPW olan kişilerde risk hafif artabilir ancak çoğu vaka sporadik yani rastgeledir. Genetik test rutin olarak önerilmez.
WPW sendromu yaşamı tehdit eder mi?
WPW sendromu genellikle zararsızdır ancak nadir olarak yaşamı tehdit edebilir. Atriyal fibrilasyon geliştiğinde ani kalp ölümü riski oluşabilir. Yüksek riskli hastalar erken tedavi edilmelidir.
WPW sendromunda spor yapılabilir mi?
WPW hastalarında spor kısıtlaması olabilir. Risk değerlendirmesi yapılarak karar verilir. Yüksek riskli hastalar rekabetçi sporları bırakmalıdır. Ablasyon sonrası spor kısıtlaması kalkar.
Ablasyon tedavisi güvenli midir?
Ablasyon tedavisi WPW için güvenli ve etkili bir yöntemdir. Başarı oranı çok yüksektir. Komplikasyon riski düşüktür. Deneyimli merkezlerde yapılmalıdır. Çoğu hasta tamamen iyileşir.
WPW atağı sırasında ne yapılmalıdır?
WPW atağı başladığında valsalva manevrası denenebilir. Soğuk su ile yüz yıkanabilir. Atak uzun sürerse hastaneye gidilmelidir. Bayılma olursa acil müdahale gerekir.
WPW hamilelikte tehlikeli midir?
WPW hamilelik sırasında atak sıklığını artırabilir. Genellikle anne ve bebek için ciddi risk oluşturmaz. Yakın takip gerekir. Doğum sırasında özel dikkat gösterilmelidir.
WPW ilaçları ne kadar süre kullanılır?
WPW ilaçları geçici çözümdür. Ablasyon tedavisi sonrası ilaç bırakılabilir. İlaç tedavisi uzun süre devam edebilir. Yan etkiler nedeniyle ablasyon tercih edilir.
WPW sendromu yaşla değişir mi?
WPW sendromu yaşla birlikte değişebilir. Genç yaşlarda daha aktiftir. Yaşlanmayla atak sıklığı azalabilir. Ancak risk tamamen kaybolmaz. Takip gereklidir.
WPW sendromunda hangi ilaçlardan kaçınılmalıdır?
WPW’de beta blokerler ve kalsiyum kanal blokerleri dikkatli kullanılmalıdır. Digoksin de tehlikeli olabilir. Bu ilaçlar atriyal fibrilasyon durumunda riski artırabilir. Doktor onayı alınmalıdır.
WPW ablasyon sonrası tekrar eder mi?
WPW ablasyon sonrası tekrar etme riski %2-5 arasındadır. Çoğu hasta tamamen iyileşir. Tekrar durumunda ikinci ablasyon yapılabilir. Başarı oranı yine yüksektir.
WPW sendromunda acil durumda ne yapılır?
WPW’de atriyal fibrilasyon gelişirse acil müdahale gerekir. Kardiyoversiyon uygulanır. Beta bloker ve kalsiyum kanal blokeri verilmez. Amiodarone veya prokainamid kullanılabilir.
WPW sendromu sonrası normal yaşam sürdürülebilir mi?
Ablasyon sonrası WPW hastaları tamamen normal yaşam sürdürebilir. Spor kısıtlaması kalkar. İlaç kullanma gereği olmaz. Düzenli kontroller yeterlidir. Yaşam kalitesi tamamen normale döner.
Referans: WPW
