Kalp Pili

Kalp Pili Nedir?

Kalp pili, kalbin elektriksel aktivitesini düzenlemeye yardımcı olan küçük bir cihazdır. Pacemaker olarak da bilinir. Jeneratör ve kablolar olmak üzere iki ana kısımdan oluşur. Jeneratörün içinde batarya ve pilin çalışmasını sağlayan elektronik devreler bulunur. Birçok farklı türü vardır ve işlevleri çok çeşitlidir. Kalp pili her hastanın özel ihtiyaçlarını karşılamak üzere programlanabilir. Ayrıca kablosuz kalp pilleri de vardır.

Kalp Pilleri Nasıl Çalışır?

Kalp pili sürekli olarak kalbin elektrik sinyallerini izler. Anormal bir ritim veya kalp atışında bir duraklama tespit ederse, kalp kasını uyarmak ve normal bir ritim sağlamak için kablolar aracılığıyla elektriksel uyarılar gönderir. Bu uyarılar, her bireyin ihtiyaçlarına göre önceden belirlenmiş bir hızda ve güçte verilir.

Kalp pilleri programlanabilir olup, sağlık uzmanlarının cihazın performansını her hasta için optimize etmek üzere ayarları yapmasına olanak tanır. Bir kalp pilinin pil ömrü tipine ve kullanımına bağlı olarak değişmekle birlikte genellikle 5 ila 15 yıl arasındadır. Pil azaldığında, mevcut kabloları yerinde tutarken jeneratörü değiştirmek için basit bir prosedür uygulanır.

Kalp Pili Türleri

Her biri belirli kalp rahatsızlıklarını ve bireysel ihtiyaçları karşılamak üzere tasarlanmış farklı kalp pili türleri mevcuttur. Ana tipler arasında tek odacıklı kalp pilleri, çift odacıklı kalp pilleri ve biventriküler kalp pilleri bulunur.

Tek Odacıklı Kalp Pilleri: Bu kalp pillerinde kalbin sağ atriyumuna ya da sağ ventrikülüne yerleştirilmiş tek bir elektrot bulunur. Tipik olarak kalbin yalnızca bir odacığının pacing gerektirdiği durumlarda kullanılırlar.

Çift Odacıklı Kalp Pilleri: Çift odacıklı kalp pillerinde hem sağ atriyuma hem de sağ ventriküle yerleştirilmiş iki kablo bulunur. Atriyumlar ve ventriküller arasındaki elektrik sinyallerini koordine ederek daha doğal bir kalp ritmi sağlarlar.

Biventriküler Kalp Pilleri: Kardiyak resenkronizasyon tedavisi (CRT) cihazları olarak da bilinen biventriküler kalp pilleri, kalp yetmezliği ve anormal elektrik iletimi olan hastalarda kullanılır. Biri sağ atriyuma, biri sağ ventriküle ve bir diğeri de sol ventriküle yerleştirilen üç kabloya sahiptirler. Bu tip kalp pili sol ve sağ ventriküllerin kasılmalarını senkronize etmeye yardımcı olarak kalbin pompalama verimliliğini artırır.

Kalp pili seçimi spesifik kalp rahatsızlığına, elektriksel anormalliklerin konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır. Bir kardiyolog veya kardiyak elektrofizyolog bu faktörleri değerlendirecek ve her birey için en uygun kalp pili tipini belirleyecektir.

Kalp Pili Neden Takılır?

Kalp pilleri, düzensiz kalp ritimleri yaşayan veya kalbin normal elektriksel aktivitesinin bozulduğu durumlarda takılır. Kalp piline ihtiyaç duymanın bazı yaygın nedenleri şunlardır:

Sinüs Düğümü Disfonksiyonu: Kalbin sağ atriyumunda bulunan sinüs düğümü, kalp atış hızını düzenleyen elektriksel uyarıların üretilmesinden sorumludur. Sinüs düğümü düzgün çalışmazsa, düzenli bir kalp atışını sürdürmek için kalp pili gerekli olabilir.

Atriyoventriküler Blok: Bu durumda kulakçıklar ve karıncıklar arasındaki elektrik sinyalleri gecikir veya engellenir. Kalp pili, ventriküllerin yeterli bir kalp atış hızını korumak için gerekli elektriksel uyarımı almasını sağlamaya yardımcı olur.

Bradikardi: Bradikardi, tipik olarak dakikada 60 atımdan daha az olan yavaş bir kalp atış hızını ifade eder. Bradikardi baş dönmesi, yorgunluk veya bayılma gibi semptomlara neden oluyorsa, kalp atış hızını artırmak ve kan akışını iyileştirmek için bir kalp pili önerilebilir. Burda önemli olan kalp hızındaki düşüklük ile şikayetlerin ilişkisinin gösterilmesidir. Bir kişinin uyanıkken kalp hızı 45/dk olup hiçbir şikayet yoksa kalp pili gerekmeyebilir.

Kalp Yetmezliği: Bazı kalp yetmezliği vakalarında, kalbin elektrik sistemi bozularak düzensiz kalp atışlarına ve pompalama verimliliğinin azalmasına neden olur. Kalbin kasılmalarını yeniden senkronize etmek ve genel kardiyak fonksiyonu iyileştirmek için biventriküler kalp pili kullanılabilir.

Ciddi ritim problemleri: Hayati risk yaratacak ritim problemleri olduysa veya bu ritim bozukluklarının olma riski yüksekse şok pilleri takılabilir.
Bunlar, kalp pili gerektirebilecek durumlara sadece birkaç örnektir. Kalp pili takma kararı, hastanın semptomları, tıbbi geçmişi ve tanısal testlerinin dikkatli bir şekilde değerlendirilmesinden sonra verilir.

Kalp Pili Nasıl Takılır?

Kalp pili implantasyonu bir hastanede ve kalp kateterizasyon laboratuvarında gerçekleştirilen cerrahi bir prosedürdür. Genellikle lokal anestezi altında ve hastanın rahatlamasına yardımcı olmak için sedasyon ile yapılır.

Prosedür, sıvı ve ilaçların verilmesi için bir intravenöz (damar içi) hattın yerleştirilmesiyle başlar. Hastanın tansiyonu ve kalp atış hızı gibi hayati belirtileri prosedür boyunca yakından izlenir.

İnsizyon: kardiyolog, kalp pili jeneratörü için bir cep oluşturmak üzere genellikle köprücük kemiğinin altında küçük bir kesi yapar.

Elektrotların Yerleştirilmesi: Elektrotlar yani kablolar bir damardan dikkatlice geçirilir ve X-ışını kılavuzluğunda kalbe yönlendirilir. Yerleştirildikten sonra, elektrotlar kalbin uygun bölgelerine takılır.

Jeneratöre Bağlantı: Daha sonra uçlar, daha önce oluşturulan cebe yerleştirilen kalp pili jeneratörüne bağlanır. Jeneratör sabitlenir ve kesi dikişler veya yapışkan şeritlerle kapatılır.

Test ve Programlama: Kalp pili implante edildikten sonra, sağlık ekibi düzgün çalıştığından emin olmak için testler yapar. Kalp pili daha sonra bireyin ihtiyaçlarına uygun elektriksel uyarıları verecek şekilde programlanır.

Kalp pili takılma prosedürü genellikle 1 saat sürer ve çoğu hasta ertesi gün eve gidebilir. İyileşme süresi değişebilir, ancak sağlık hizmeti sağlayıcısının fiziksel aktivite ve yara bakımına ilişkin talimatlarını takip etmek önemlidir.

Kablosuz Kalp Pili Nedir?

Kablosuz kalp pilleri de vardır. Bu kalp pilleri tek odacığa takılan kalp pilleridir, ancak kalbin kulakçıklarının atımlarını algılayarak iki odacıklı kalp pili gibi davranabilirler.

Kablosuz Kalp Pili Nasıl Takılır?

Kasıktaki toplardamarlardan kalbe bir kateter gönderilir ve bu kateter aracılığıyla sağ karıncığa, yani ventriküle kablosuz bir kalp pili ilerletilir. Kablosuz pilin ucunda kalbe tutunmasını sağlayan küçük çengeller vardır. Pilin bu çengellerle kalbe tutturulduğundan emin olunduktan sonra pil serbest bırakılır ve işlem bitirilir. Buradaki pil yine kalp atışlarını dinler ve gerektiğinde kalbi uyarmak için devreye girer. İşlem bittikten sonra dışarıda herhangi bir pil, kablo vs. bulunmaz.

Kalp Pili Takıldıktan Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kalp pili takıldıktan sonra, sorunsuz bir iyileşme sağlamak ve gerekli olabilecek yaşam tarzı değişikliklerine uyum sağlamak için gerekli adımları atmak çok önemlidir. İşte dikkate alınması gereken bazı önemli faktörler:
Takip randevuları: Kalp pilinin işleyişini izlemek ve gerekli ayarlamaları yapmak için doktorunuzla düzenli takip randevuları çok önemlidir. Bu randevular, optimum performansı sağlamak için elektrokardiyogramlar (EKG’ler) veya kalp pili kontrolleri gibi testleri içerebilir.

Fiziksel aktivite: Kalp pilleri fiziksel aktivitenizi sınırlamamalıdır. Aslında, doktorunuz tarafından sağlanan yönergeler dahilinde olduğu sürece düzenli egzersiz teşvik edilir. Hangi aktivitelerin sizin için güvenli ve faydalı olduğunu doktorunuzla görüşün.

Elektromanyetik parazit: Bazı cihazlar ve ekipmanlar kalp pilinin çalışmasını engelleyebilir. Güçlü mıknatıslar, metal dedektörleri veya belirli tıbbi prosedürler gibi potansiyel elektromanyetik parazit kaynaklarının farkında olmak önemlidir. Doktorunuz size uymanız gereken önlemlerin bir listesini verecektir.

Tıbbi prosedürler: Cihazla uyumluluğu sağlamak için bazı tıbbi prosedürlerin ayarlanması gerekebileceğinden, doktorunuzu kalp piliniz hakkında bilgilendirin. Tıbbi personeli kalp piliniz konusunda uyarmak için her zaman bir kalp pili kimlik kartı taşıyın.

Destek: Kalp pili ile yaşama alışmak bazı kişiler için duygusal açıdan zorlayıcı olabilir. Karşılaşabileceğiniz duygusal zorlukların üstesinden gelmenize yardımcı olması için destek almayı düşünün.

Kalp Pilinin Potansiyel Riskleri Ve Komplikasyonları

Her tıbbi prosedürde olduğu gibi, kalp pilleriyle ilişkili potansiyel riskler ve komplikasyonlar vardır. Bununla birlikte, bu olayların nispeten nadir olduğunu ve kalp pili taktırmanın faydalarının risklerden daha ağır bastığını belirtmek önemlidir. Bazı olası riskler şunlardır:

Enfeksiyon: Kesi yerinde veya kalp pili çevresinde küçük bir enfeksiyon riski vardır. Bölgeyi temiz tutmak ve doktorunuzun yara bakımıyla ilgili talimatlarına uymak önemlidir.

Kablo sorunları: Bazen leadler yerinden çıkabilir veya arızalanabilir, bu da pace kaybı veya başka sorunlara neden olabilir. Ancak, kablo teknolojisindeki gelişmeler bu riski önemli ölçüde azaltmıştır.

Alerjik reaksiyonlar: Bazı kişilerde kalp pilinde kullanılan malzemelere veya kablolara karşı alerjik reaksiyonlar görülebilir. Kızarıklık veya şişme gibi olağandışı belirtiler yaşarsanız, derhal doktorunuzla iletişime geçin.

Doktorunuzla işlemden önce kalp pilinin potansiyel risklerini ve faydalarını kapsamlı bir şekilde tartışmak beklentilerinizi yönetmek açısından oldukça yararlıdır.

Kalp Pilleri Hakkında Sık Sorulan Sorular

Kapsamlı kılavuzumuzun sonuna yaklaşırken, kalp pilleri hakkında sıkça sorulan bazı soruları ele alalım:

Kalp pilini çalıştığını hissedecek miyim?

Kalp pili derinin altına yerleştirilir. Pilin çalıştığını normalde hissetmezsiniz. Şok piliniz varsa ve eğer ciddi bir ritim bozukluğu yaşayıp şok alırsanız bunu hissedersiniz

Kal pili dışardan görünür mü?

Eğer zayıfsanız pilin takıldığı bölgede hafif bir çıkıntı görülebilir.

Kalp pili ile MR çektirebilir miyim?

Modern kalp pillerinin çoğu MR ile uyumludur. Ancak, sahip olduğunuz belirli modelin güvenli bir şekilde MRI’dan geçebileceğinden emin olmak için bunu doktorunuzla görüşmeniz önemlidir. MR çekiminden önce piller MR uyumlu moda alınmalıdır.

Kalp pili ne kadar dayanır?

Kalp pilleri, kullanım ve programlama gibi çeşitli faktörlere bağlı olarak tipik olarak 5 ila 15 yıl dayanır. Doktorunuz düzenli kontrolleriniz sırasında pil ömrünü izleyecektir.

Kalp pili ile seyahat edebilir miyim?

Evet, kalp pili ile seyahat edebilirsiniz. Kalp pilinin havaalanlarındaki güvenlik dedektörleriyle etkileşimi nadirdir, ancak pil kartınızı yanınızda taşımanız ve manuel kontrolden geçmeniz önerilir

Kalp pili takılanlar cep telefonu kullanabilir mi?

Kablosuz şarj olan telefon modellerinde telefonun içinde mıknatıs bulunmaktadır. Bu telefon modelleri kalp piline yakın tutulmamalıdır. Cebinizde pile yakın bir yere koymamalısınız. Mümkünse telefonu kalp pilinin karşı tarafında taşımak ve kulaklıkla kullanmak daha doğrudur.

Genç Yaşta Kalp Pili Takılır mı?

Kalp pilleri çoğunlukla yaşlı hastalara takılmakla birlikte genç hastalara da takılabilmektedir. Kalp pili takılmasını gerektiren hastalığa bağlı olarak şok cihazları, tek kablolu, iki kablolu veya 3 kablolu kalp pilleri gençlere de takılabilir.

Kalp Pili Ameliyatı Ne Kadar Sürer?

Kalp pili ameliyatı ortalama 30 dakika ile 1 saat arasında sürmektedir. Ancak her cerrahi işlemde olduğu gibi kişinin anatomik yapısına, kalpteki anormalliğe ve kalp pilinin kaç kablolu olacağına bağlı olarak süre değişebilir.

Kalp Pili Takılınca Hastanede Kalınır mı?

Kalp pili takıldıktan sonraki gün kalp pili değerleri tekrar ölçülür ve yara yeri kontrol edilir. Ölçümler normal ve yara yeri normal ise hasta o gün veya 1 gün sonra taburcu edilir.

Kalp pili takıldıktan sonra kolumu ne zaman hareket ettirebilirim?

Kalp pili takıldıktan sonra, birkaç hafta boyunca o taraftaki kolla ağır işler yapmamanız önerilir. Ancak günlük hayatınızda o kolunuzu hiç hareket ettirmemeniz doğru değildir. Kolunuzu günlük hayatınızın gerektirdiği işler için kullanın. Aksi takdirde donuk omuz denilen bir durum ortaya çıkacak ve kolunuzu hareket ettirmekte zorlanacaksınız. O zaman bu durumu düzeltmek için tedaviye ihtiyacınız olacaktır.

Kalp Pili Kontrolü Nasıl Yapılır?

Kalp pili takıldıktan sonra düzenli aralıklarla kontrol etmek gerekir. Kabloların ve pilin ölçümleri yapılır. Kalp pilinin normal çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. Gerekirse çeşitli programlamalar yapılarak pilin çalışma şekli ve hızı düzenlenir. Kalp pili aynı zamanda kalpteki herhangi bir ritim bozukluğunu da kayıt altına alır. Yapılan kontrolde ritim bozukluğu olup olmadığı da kontrol edilir. Doktorunuz herhangi bir anormallik görmezse sizi bir sonraki kontrol hakkında bilgilendirecektir. Kalp pili evde de kontrol edilebilir. Kalp pilini evde kontrol etmek ve gerekli ayarlamaları yapmak için programlayıcı adı verilen bir cihaz kullanılır.

Kalp Pili Olan Kişiler Araç Kullanabilir mi?

Normal kalp pili olan kişiler (şok kalp pilleri hariç) baş dönmesi veya bayılma yaşamadıkları takdirde bir veya iki haftalık bir süreden sonra araç kullanabilirler. Şok kalp pilleri için çeşitli kısıtlamalar vardır. İlk aylarda şok riski daha yüksek olduğu için 6 ay boyunca kişisel araç kullanımı kısıtlanır. Ticari araç kullanımı uygun değildir

Kalp Pili Ömrü Ne Kadar?

Kalp pili kullanım ömrü ortalama 5-10 yıldır. Bu süre kalp pilinin kalbi uyarmak için kullandığı enerjiye ve ne kadar süreyle çalıştığına bağlıdır. Kalp pili ihtiyaç duyulduğunda devreye girecek şekilde tasarlanmıştır. Kalp pili ne kadar az sıklıkla devreye girerse ve kalbi uyarmak için ne kadar az enerji kullanırsa o kadar uzun süre dayanır.

Şok pillerinin ortalama ömrü de benzerdir. Eğer hastanın şoklanmasına gerek yoksa bu süre daha uzundur. Hasta çok fazla şok alırsa pil ömrü kısalır. Kalp pili markaları pil ömrü açısından genellikle benzerdir ancak son dönemde pil teknolojilerinin gelişmesiyle standart pillerden daha uzun ömürlü piller de kullanılmaya başlanmıştır.

Kalp Pili Biterse Ne Olur?

Kalp pili periyodik olarak kontrol edildiği için kalp pili ömrünün ne kadar kaldığı hakkında da bilgi sahibi olunur. Pil azalmışsa daha sık kontrol edilir. Her kalp pilinde, pilin ömrünün azaldığını ve değiştirilme zamanının geldiğini gösteren bir sinyali vardır. Buna ERI (Elective replacement interval) denir. Bu sinyal pil kontrolü yapıldığında görülür. Bu sinyali aldıktan sonra pil bir süre daha dayanır ancak bataryanın değiştirilme zamanı gelmiştir, uygun zaman belirlenir ve batarya değiştirilir. Bataryanın değiştirilmesi demek kablolara müdahale etmeden, jeneratörün değiştirilmesi demektir. İlk işleme göre daha kısa süren bir işlemdir.

Kalp pili takılması
Şekil 1: Kalıcı kalp pili takılması. Koyu renkle gördüğünüz damarın içerisinden kalbe gönderilen 2 pil kablosu ve bataryayı görüyorsunuz.

Referans: Pacemakers

Güncelleme: 22 Mart 2024

Yazıyı Paylaş

Facebook
Twitter
Email
WhatsApp
VK
Telegram

Yazar

Picture of Prof. Dr. Taylan Akgün
Prof. Dr. Taylan Akgün

Kalp ritim bozukluklarının tanı ve tedavisi (ablasyon), kalp pili işlemleri konusunda uzmanlaşmış bir kardiyoloji uzmanıdır.
İstanbul ilinde çalışmaktadır.

Diğer İçerikler