Kalp Çarpıntısı

Kalp Çarpıntısı Nedir?

Kalp çarpıntısı, kalbin hızlı attığını, çarptığını, çırpındığını veya teklediğini hissettiğiniz bir durum olarak tanımlanır. Göğüste, boyunda ve boğazda hissedilebilir. Genellikle zararsız ve geçicidirler. Ancak bazı durumlarda altta yatan bir kalp rahatsızlığına veya başka sağlık sorunlarına işaret edebilir. Kalp çarpıntısının stres ve anksiyeteden aritmiler gibi daha ciddi tıbbi durumlara kadar çeşitli nedenleri olabilir.

Yaşam tarzı değişiklikleri, stres yönetimi teknikleri ve tetikleyicilerden kaçınmak çarpıntıların sıklığını ve yoğunluğunu azaltmaya yardımcı olabilir. Bazı durumlarda, kalbin ritmini düzenlemek için ilaç veya ablasyon gibi tıbbi prosedürler gerekli olabilir.

Kalp Çarpıntısı Belirtileri Nelerdir?

Belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Ancak yaygın kalp çarpıntısı belirtileri şunlardır:

  • Kalp atışlarının hızlanması
  • Kalbin durduğu veya atladığı hissi
  • Baş dönmesi
  • Sersemlik
  • Nefes darlığı
  • Göğüste veya boyunda çırpınma
  • Kalbin boğazda atması
  • Boşluğa düşme
  • Güçlü veya düzensiz bir kalp atışı da çarpıntı olarak algılanır.
Kalp çarpıntısı sebepleri
Kalp çarpıntısı sebepleri

Kalp Çarpıntısı Neden Olur?

Kalp çarpıntısının yaygın nedenleri şunlardır:

  • Tiroid bezinin aşırı çalışması
  • Stres
  • Depresyon
  • Ateş
  • Gebelik
  • Sigara, alkol veya yasadışı madde kullanımı
  • Egzersiz
  • Yüksek kan şekeri
  • Bazı ilaçlar (astım ilaçları gibi)
  • Yüksek tansiyon ve nabız düşüklüğü de güçlü kalp atışları yaratarak çarpıntı gibi hissedilebilir.

Bazen kalp çarpıntısı kalp ritim bozukluklarının bir işareti olabilir.

Peki hangi durumlarda çarpıntının sebebinin ritim bozukluğu olabileceği düşünülür?

Ritim bozukluğuna bağlı çarpıntılar daha ani başlayıp ani bitme eğilimindedir. Fizyolojik çarpıntılar, yani korku, heyecan, üzüntü vb. durumlarda ortaya çıkan çarpıntılar ise daha yavaş başlar ve çarpıntıya neden olan durum düzeldiğinde yine yavaş bir şekilde kendiliğinden geçer.

Eğer çarpıntınız durup dururken birden başlıyorsa, yapısal kalp hastalığınız varsa, düzensiz nabız varsa, tekleme hissediyorsanız bunun ritim bozukluğuna bağlı olma ihtimali daha yüksektir. Paroksismal taşikardi dediğimiz ara ara kalp çarpıntısı olması ve bunun görünürde bir neden yokken durup dururken başlaması da ritim bozukluğunun bir göstergesidir.

Kalp Çarpıntısı Psikolojik Olur mu?

Evet. Kalp çarpıntıları psikolojik sebeplerle olabilir. Anksiyete, kaygı bozuklukları, panik atak ve strese bağlı kalp çarpıntıları sık görülür.

Kalp Çarpıntısı Genç Yaşta Olur mu?

Gençlerde kalp çarpıntısı çoğu durumda iyi huyludur ve ciddi bir sağlık sorununun göstergesi değildir. Ancak bazı çarpıntılar, özellikle ritim bozukluğuna bağlı olanlar, yaşla birlikte artarken, bazıları çocuklukta ve hatta anne karnında bile gelişebilir. Kalpteki elektriksel anormallikler yaşamın herhangi bir döneminde çarpıntıya neden olabilir.

Kalp Çarpıntısı Nedeni Nasıl Anlaşılır?

Doktorunuz sizi dinleyerek ifadelerinizden çarpıntı sebebine ilişkin bir ön tanıya ulaşır. Fizik muayene, laboratuvar testleri, elektrokardiyografi, ritim holter, olay kaydedici veya giyilebilir EKG cihazları kullanılarak çarpıntınızın kaynağı tam olarak teşhis edilebilir.

Kalp Çarpıntısı Nasıl Geçer?

Kalp çarpıntısının tedavisi çarpıntının nedenine bağlıdır. Eğer çarpıntı bir kalp ritim bozukluğundan kaynaklanıyorsa, ilaçla veya ablasyon gibi girişimsel yöntemlerle tedavi edilebilir. Çarpıntı kalp dışı nedenlerden kaynaklanıyorsa (örneğin tiroid sorunları, ateş vb.) bu hastalıkların tedavisi çarpıntıyı sonlandırabilir.

Taşikardi ve Çarpıntı Farkı Nedir?

Kalp çarpıntısı hastanın hissettiği bir belirtidir. Taşikardi ise kalp atış hızının normalden daha yüksek olduğu, genellikle dakikada 100 atımın üzerinde olduğu bir kalp ritim bozukluğudur. Bradikardi yani düşük kalp hızı da bir çarpıntı sebebidir. Ekstrasistoller ve nabızdaki düzensizlikler de çarpıntı olarak hissedilir.

Kalp Çarpıntısı Yapan Ritim Bozuklukları nelerdir ?

Kalp çarpıntısına neden olan kalp ritim bozuklukları şunlardır:

  • Supraventriküler Taşikardiler (AVNRT, AVRT, AT, nodal taşikardi)
  • Atriyal ekstrasistol ya da
  • Atriyal erken vuru (AES yada AEA da denir)
  • Atriyal fibrilasyon
  • Atriyal Flutter
  • VES ya da ventriküler ekstrasistol, ventriküler erken vuru
  • Ventriküler taşikardi
  • Nabız düşüklükleri (yavaş ama güçlü kalp atışları nedeniyle çarpıntı hissine neden olur)

Kalp Çarpıntısı Ne Zaman Tehlikelidir?

Eğer yapısal kalp hastalığınız varsa, yani kalp krizi geçirdiyseniz veya kalbinizde büyüme-genişleme, önemli kapak hastalıklarınız veya kalp piliniz varsa her çarpıntıyı ciddiye almalısınız. Ayrıca kalp çarpıntısıyla birlikte aşağıdaki belirtiler varsa tehlikeli olabilir:

  • Bayılır gibi olma, bayılma
  • Çok hızlı veya düzensiz nabız
  • Baş dönmesi
  • Göz kararması
  • Göğüs ağrısı
  • Nefes darlığı
  • Soğuk terleme

Yukarıdaki belirtilere ek olarak aile bireylerinde ani ölüm hikayesi gibi bir durumda varsa mutlaka bir kardiyoloji muayenesi olmalısınız.

Kalp Çarpıntısı Kalp Krizine Neden Olur mu?

Kalp krizi, kalbi besleyen damarların tıkanması sonucu kalp dokusunun ölmesi anlamına gelir. Bu ritim bozukluklarından farklıdır. Bazı ritim bozuklukları tehlikelidir ve yaşamı tehdit edebilir, ancak bunlar kalp krizi olarak adlandırılmaz.

Yatınca Başlayan Kalp Çarpıntısı?

Bazı kalp çarpıntıları istirahat halinde daha belirgindir. Bunun en tipik örneği erken vurular veya ekstrasistollerdir. Yattığınızda, kalp atış hızınız düştüğünde bu ekstrasistoller daha sık hale gelir. Gündüzleri, işinizle meşgul olduğunuzda ve normal kalp atış hızınız arttığında, ekstrasistoller baskılanır ve şikayetleriniz azalır. Ayrıca yan yatmak, kambur uyumak veya bazen sırt üstü uyumak da basınç değişikliklerine neden olabilir ve kalp çarpıntısına yol açabilir.

Kalp Çarpıntısı Anında Ne Yapılır?

Eğer supraventriküler taşikardiniz (SVT) varsa, bazı manevralar çarpıntıyı durdurmanızı sağlayabilir. Bunlar, ıkınma, öksürme gibi manevralardır. “Cold immersion” denilen metod da çarpıntınızı durdurmanızda işe yarayabilir. Bir kaba buzlu su koyup bununla yüzünüzü yıkamanız anlamına gelir. Bu bahsedilen teknikler yalnızca SVT’yi durdurabilir.

Kalp Çarpıntısına Ne İyi Gelir?

Kalp çarpıntısına neyin sebep olduğuna bağlı olarak, aşağıdaki ipuçları kalp çarpıntısının azalmasına yardımcı olabilir:

  • Stresi azaltmak
  • Derin nefes alma ve rahatlama egzersizleri yapmak
  • Düzenli spor faaliyetlerinde bulunmak
  • İdeal kiloya ulaşmak
  • Yüksek tansiyon varsa kontrol altında tutmak
  • Varsa uyku apnesini tedavi etmek
  • Çay ve kahve gibi uyarıcıların aşırı tüketiminden kaçınmak
  • Sigarayı bırakmak
  • Alkol kullanımını azaltmak veya bırakmak
  • Çarpıntıyı tetikleyebilecek yiyeceklerden kaçınmak

Referans: Palpitation

Güncellenme: 8 Mart 2024

Yazıyı Paylaş

Facebook
Twitter
Email
WhatsApp
VK
Telegram

Yazar

Picture of Prof. Dr. Taylan Akgün
Prof. Dr. Taylan Akgün

Kalp ritim bozukluklarının tanı ve tedavisi (ablasyon), kalp pili işlemleri konusunda uzmanlaşmış bir kardiyoloji uzmanıdır.
İstanbul ilinde çalışmaktadır.

Diğer İçerikler