TAVI Nedir?
TAVI (Transkateter Aort Kapak İmplantasyonu), aort kapak darlığı tedavisinde kullanılan, minimal invaziv bir kalp kapak değiştirme işlemidir. Bu yöntemde, göğüs kafesinin açılması ve açık kalp ameliyatı gerekmeden, genellikle bacak kasığındaki toplardamar yoluyla daralmış aort kapağın içine yeni bir yapay kapak yerleştirilir. TAVI, özellikle açık kalp cerrahisi için yüksek riskli olan hastalarda tercih edilen, hastanede yatış süresini kısaltan ve iyileşme sürecini hızlandıran modern bir tedavi yaklaşımıdır.
TAVI işlemi, genellikle 1-2 saat sürer ve hastalar çoğunlukla birkaç gün içinde taburcu edilir. Özellikle açık kalp ameliyatı riski yüksek olan hastalarda tercih edilen Transkateter aort kapak implantasyonu, daha az komplikasyon ve daha kısa iyileşme süresi sağlar.
TAVI Kimlere Yapılır?
Transkateter aort kapak implantasyonu, ciddi aort darlığı olan ve açık kalp ameliyatı için yüksek riskli veya uygun olmayan hastalarda tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Yüksek risk grubuna ileri yaş, ciddi ek hastalıkları (örn. kronik akciğer hastalığı, böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği) olan hastalar girer. Son yıllarda, cerrahi riski düşük bazı hastalarda da uygulanmaya başlanmıştır, ancak bu durum hasta özelinde değerlendirilir. Anatomik uygunluk da önemlidir; hastanın aort kapağı yapısı, damar yolu durumu ve kalp anatomisi TAVI için uygun olmalıdır.
TAVI Kimlere Yapılmaz?
Aktif enfeksiyonlar, özellikle endokardit (kalp kapak enfeksiyonu) gibi durumlarda TAVI uygulanmaz.
Aort kapağının kireçlenme dışındaki hastalıkları, örneğin romatizmal kapak hastalığı olanlar, bazen transkateter aort kapak implantasyonu için uygun olmayabilir.
Uygun olmayan damar yapıları, yani kateterin ilerlemesine izin vermeyecek kadar dar, kıvrımlı veya sertleşmiş damarlar varsa işlem mümkün olmayabilir.
Aort kapağında ciddi yetersizlik (aort yetmezliği) olan hastalar genellikle TAVI için uygun görülmez, çünkü kapaklar yetersizlik için özel olarak tasarlanmamıştır.
Başka ciddi kalp problemleri olan hastalara, örneğin mitral kapak hastalıkları veya sol ventrikül trombüsü gibi durumlar varsa, hasta için en iyi tedavi yöntemi dikkatlice değerlendirilmelidir.
TAVI İşlemine Hazırlık
Transkateter aort kapak implantasyonu öncesinde hastanın genel sağlık durumu detaylı bir şekilde değerlendirilir. Bu süreçte kalp ve damar yapısını incelemek için ekokardiyografi, bilgisayarlı tomografi (BT) anjiyografi ve diğer görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Hastanın kullandığı ilaçlar, tıbbi geçmişi ve genel sağlık durumu doktor tarafından dikkatle gözden geçirilir.
Kan sulandırıcılar veya bazı ilaçların işlem öncesinde düzenlenmesi gerekebilir. Ayrıca, hastaların işlem günü belirli bir süre aç kalması istenebilir. Doktorun verdiği talimatlara uymak, işlemin güvenli ve başarılı bir şekilde gerçekleşmesi için büyük önem taşır.
TAVI İşlemi Nasıl Yapılır?
TAVI işlemi genellikle lokal anestezi altında yapılır ve kasık bölgesinden (femoral arter) veya göğüs duvarından ince bir kateterle gerçekleştirilir. Kateter, daralmış aort kapağına ulaşana kadar damar boyunca dikkatlice ilerletilir. Ardından, kateterin ucundaki biyolojik kalp kapağı, daralmış kapağın üzerine yerleştirilir ve açılarak eski kapağın yerini alır. Bu işlem, kan akışını düzeltir ve kalbin daha verimli çalışmasını sağlar. İşlem genellikle 1-2 saat sürer ve hasta genellikle kısa bir süre içinde günlük yaşamına dönebilir.
Transkateter aort kapak implantasyonu işleminden sonra çoğu hasta, işlemden sonraki birkaç gün içinde günlük aktivitelerine dönebilir. TAVI, yüksek başarı oranı ve minimal komplikasyon riski nedeniyle kalp hastalıklarının tedavisinde önemli bir seçenektir.
TAVI Kapak Türleri ve Seçim Kriterleri
Transkateter aort kapak implantasyonu işleminde genellikle biyolojik kapakçıklar kullanılır. Bu kapakçıklar, hastanın yaşına, genel sağlık durumuna ve kapak hastalığının şiddetine bağlı olarak seçilir. Biyolojik kapakların ömrü genellikle 10-15 yıl arasında değişir ve hastanın durumuna göre en uygun seçenek belirlenir. Biyolojik kapakçık kullanan hastaların genellikle uzun süreli kan sulandırıcı ilaç kullanması gerekmez. Ancak, mekanik kapakçıklar tercih edildiğinde, bu kapakların uzun ömürlü olması nedeniyle hastaların ömür boyu kan sulandırıcı ilaç kullanmaları gereklidir. Bu durum, kapak türünün seçiminde önemli bir kriterdir.
TAVI Sonrası İyileşme Süreci ve Bakım
Transkateter aort kapak implantasyonu sonrası iyileşme süreci genellikle hızlı ve sorunsuz ilerler. Hastalar, işlemden sonra kısa bir süre hastanede kalır ve çoğu kişi birkaç gün içinde günlük aktivitelerine dönebilir. Bununla birlikte, tam iyileşme süreci birkaç haftayı bulabilir. Bu dönemde hastaların düzenli kontrollerini aksatmaması ve doktorun önerdiği şekilde yaşam tarzı değişiklikleri yapması önemlidir. Sağlıklı bir beslenme düzeni, hafif fiziksel aktiviteler ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durulması iyileşme sürecini destekler.
TAVI Avantajları ve Dezavantajları
TAVI’nin en büyük avantajlarından biri, açık kalp cerrahisi gerektirmemesi ve hastaların daha hızlı iyileşmesidir. Ayrıca, işlem sırasında daha az kanama ve komplikasyon riski bulunur. Ancak, TAVİ’nin de bazı riskleri vardır. Bunlar arasında, damar yaralanması, kanama, enfeksiyon, felç, kalp krizi veya yeni kapağın yerinden oynaması sayılabilir. Ancak bu riskler, açık ameliyata göre daha düşüktür. Komplikasyon olasılığı hasta özelinde değerlendirilir.
TAVI İşleminden Sonra Ne Yapılmalı?
Transkateter aort kapak implantasyonu işleminden sonra iyileşme sürecinde yaşam tarzı değişikliklerine dikkat edilmesi gerekir. Sağlıklı bir diyet, düzenli fiziksel aktivite ve sigara kullanımının bırakılması, TAVİ işleminden alınan sonucun uzun vadeli başarısını artırabilir. Doktorun önerdiği ilaçların düzenli olarak kullanılması da büyük önem taşır.
Sık Sorulan Sorular
Transkateter aort kapak implantasyonu işlemi ne kadar sürer?
İşlem genellikle 1-2 saat arasında tamamlanır. Lokal anestezi veya hafif sedasyon kullanıldığı için hasta ameliyat sonrası hızla uyanır. Hastanede kalış süresi çoğunlukla birkaç günü geçmez.
Transkateter aort kapak implantasyonu sonrası kan sulandırıcı kullanılır mı?
Biyolojik kapak kullanılan hastalarda genellikle ömür boyu kan sulandırıcı gerekmez. Ancak hastanın başka kalp sorunları (atrial fibrilasyon gibi) varsa doktor önerisiyle ilaç kullanımı devam edebilir.
Transkateter aort kapak implantasyonu kaç yaşına kadar yapılır?
Kesin bir yaş sınırı yoktur. İleri yaş (genellikle 75+), önemli bir kriter olsa da işlem, daha genç ancak cerrahi riski yüksek hastalara da uygulanabilir. Karar, bireysel sağlık durumuna göre verilir.
TAVI kapak ömrü ne kadardır?
Biyolojik kapakların ömrü ortalama 10-15 yıldır. Yaş, kapak yapısı ve hasta ömrü gibi faktörlere bağlı olarak bu süre değişebilir. Mekanik kapaklar daha dayanıklıdır ancak TAVİ’de genellikle biyolojik kapak tercih edilir.
Transkateter aort kapak implantasyonu sonrası spor yapılabilir mi?
Hafif egzersizler (yürüyüş, yüzme) işlemden birkaç hafta sonra doktor onayıyla başlanabilir. Ağır sporlar veya yarışmalı aktivitelerden kaçınılmalıdır. Fiziksel aktivite planı kişiye özel olarak belirlenir.
