Soğuk Ablasyon Nedir?
Soğuk ablasyon, anormal kalp ritmi tedavisidir. Kalbin elektriksel sistemini düzenleyerek olası belirtilerin ve komplikasyonların önlenmesi amacıyla yapılır. Klasik bir ameliyat olmayıp kasıktan kalbe ince kateterlerin gönderildiği minimal invaziv bir yöntemdir. Bu işlemde soğuk enerji kullanılarak sorunlu dokular dondurulur ve etkisiz hale getirilir. Genellikle -50 ile -70 derece arasında bir sıcaklık kullanılarak yapılır. Soğuk ablasyon tedavisi ilaç ihtiyacını azaltabilir veya tamamen ortadan kaldırabilir. Hastaların yaşam kalitesini oldukça artıran etkili bir tedavidir.
Soğuk Ablasyon Neden Yapılır?
Soğuk ablasyon çeşitli kalp ritim bozukluklarını (aritmileri) tedavi etmek için yapılır. Bu yöntemin tercih edilmesinin birkaç önemli nedeni vardır:
En yaygın kullanım alanı atriyal fibrilasyondur. Özellikle pulmoner venlerin (akciğer toplardamarları) izolasyonunda etkilidir.
Kalbin hassas bölgelerinde (örneğin, AV düğüm yakınında) daha güvenli bir seçenektir.
Geçici blok oluşturma özelliği sayesinde, işlem sırasında etkinliği test edilebilir.
Hastalar için genellikle daha az ağrılıdır.
Soğuk Ablasyon Nasıl Yapılır?
Kriyobalon ve fokal kriyo, soğuk ablasyon (kriyoablasyon) tekniğinin iki farklı uygulama yöntemidir. Fokal kriyo riskli SVT’lerde daha güvenli bir alternatif olması için tasarlanmıştır. Kriyobalon ise atriyal fibrilasyondaki damarların ağızlarını tek seferde dondurabilmek ve ablasyonun daha kolay olması için balon şeklinde tasarlanmış bir kateter ile yapılır. İsimler benzer ama yapılan işlemler tamamen farklı.
Kriyobalon yöntemi
Büyük, balon şeklinde bir kateter kullanılarak yapılan soğuk ablasyon yöntemidir. Özellikle atriyal fibrilasyon tedavisinde pulmoner venlerin (akciğerden kan getiren damar) izolasyonu için kullanılır.
Nasıl yapılır:
Hasta sedasyon altına alınır. Femoral venden giriş yapılır. Kriyobalon, sol atriyuma ve ardından pulmoner venlere yönlendirilir. Balon, pulmoner ven ağzında şişirilir ve vene tam temas sağlanır. Balon içinden soğuk sıvı geçirilerek, temas ettiği doku dondurulur. Genellikle her ven için 2-3 dakikalık dondurmalar uygulanır. İşlem, her bir pulmoner ven (4 damar vardır) için tekrarlanır.
Avantajı:
Kriyobalonun en büyük avantajı geniş alan tedavisi sağlamasıdır.
Kısa işlem süresi.
Fokal kriyo yöntemi
Daha küçük, nokta atışı yapabilen bir kateter kullanılarak uygulanan soğuk ablasyon yöntemidir. Daha spesifik ve küçük alanları hedeflemek için kullanılır. AVNRT, fokal atriyal taşikardi gibi.
Nasıl Yapılır:
Hasta sedasyon altına alınır. Genellikle femoral venden giriş yapılır. Aritminin kaynağı detaylı olarak haritalanır. Fokal kriyokateter, hedef bölgeye yönlendirilir. Kateter ucu, hedef dokuya temas ettirilir ve soğutulur. Genellikle 2-4 dakikalık dondurmalar uygulanır. Gerekirse farklı noktalara uygulanır.
Avantajları:
Daha hassas ve spesifik tedavi sağlar.
AV düğüm yakınında daha güvenlidir.
Küçük ve ulaşılması zor alanlarda kullanılabilir.
Soğuk Ablasyon İşlem Süresi ve Sonrası
Ritim bozukluğunun türüne bağlı olarak ortalama 2-4 saat sürer. İşlem sonrası hastaların çoğu ertesi gün taburcu olabilir. Özellikle bazı ritim bozukluğu türlerinde tercih edilen, başarı oranı yüksek ve güvenli bir yöntemdir. Kalıcı tedavi şansı sunar ve pek çok hastada ilaç kullanımını azaltabilir veya sonlandırabilir.
Soğuk Ablasyonun Başarı Oranları Nedir?
Başarı oranı değişkendir. Deneyimli bir hekim tarafından yapıldığında başarı oranları daha da artmaktadır. Genel oranlar şu şekildedir:
Atriyal Fibrilasyon: Kriyobalon ablasyonun başarı oranı yaklaşık %70-90 arasındadır.
Atriyal Flutter: Tipik atriyal flutterde başarı oranı %90-95 civarındadır.
AV Nodal Reentran Taşikardi (AVNRT): Başarı oranı %95’in üzerindedir.
Wolff-Parkinson-White Sendromu: Başarı oranı %90-95 arasındadır.
Fokal Atriyal Taşikardi: Başarı oranı yaklaşık %80-90 arasındadır.
Soğuk Ablasyon Riskli midir?
Soğuk ablasyon güvenli bir işlemdir. Ablasyona bağlı yan etkiler nadirdir. Basit komplikasyonlar %1 oranında, majör komplikasyonlar ise %0,1 oranında, yani binde 1 oranında görülür. Giriş yerinde, yani kasık bölgesinde morarma ve şişlik görülebilir. AF ablasyonu sırasında az sayıda hastada sağ taraftaki solunum kasında (diyafram) paralizi meydana gelebilir. Bu genellikle geçicidir. Kalıcı olma oranı %0,1’dir. İnme nadiren görülebilir.
Kriyoablasyon ile AF ablasyonu yapılırken az sayıda hastada işlem sırasında gastroparezi oluşabilir. Yani mide gazı artar ve hareketler azalır. Basit bir durumdur ve kısa sürede düzelir.
Soğuk Ablasyon Hakkında Sık Sorulan Sorular
Soğuk ablasyonda hasta uyutulur mu?
Atriyal fibrilasyon için yapılıyorsa genel anestezi veya derin sedasyon altında yapılırken, SVT’ler için lokal anestezi altında yapılır.
Soğuk ablasyon işlemi ağrılı mıdır?
Soğuk ablasyon genellikle sedasyon altında yapılır ve çoğu hasta ağrı hissetmez. İşlem sonrası hafif bir rahatsızlık hissedilebilir.
Ne kadar hastanede kalmam gerekiyor?
Çoğu hasta aynı gün veya ertesi gün taburcu olabilir. Genellikle bir gecelik hastane kalışı yeterlidir.
İşlem sonrası normal hayatıma ne zaman dönebilirim?
Soğuk ablasyondan sonra çoğu hasta birkaç gün içinde normal aktivitelerine dönebilir. Ağır egzersizler için 1-2 hafta beklemek gerekebilir.
Soğuk ablasyon mu yoksa sıcak ablasyon mu daha iyidir?
Her iki yöntemin de avantajları vardır. Hangi yöntemin seçileceği, aritmi tipine ve hastanın özel durumuna bağlıdır.
İşlem sonrası ilaç kullanmaya devam edecek miyim?
Birçok hasta soğuk ablasyondan sonra ilaç kullanımını azaltabilir veya tamamen bırakabilir, ancak bu doktor kontrolünde yapılmalıdır.
İşlem öncesi nasıl hazırlanmalıyım?
Genellikle ablasyondan önceki gece yarısından sonra aç kalmanız istenecektir. Bazı ilaçların kullanımı durdurulabilir. Size özel talimatlar verilecektir.
İşlem her tür aritmi için uygun mudur?
Soğuk ablasyon özellikle atriyal fibrilasyon ve bazı supraventriküler taşikardilerde etkilidir, ancak her aritmi tipi için uygun olmayabilir.
İşlem sonrası neler hissedebilirim?
Soğuk ablasyondan sonra göğüste hafif ağrı, boğazda yanma hissi ve yorgunluk yaygın görülen geçici etkilerdir.
Soğuk ablasyon tekrarlanabilir mi?
Evet, gerekirse işlem tekrarlanabilir. Bazı hastalarda optimal sonuç için birden fazla işlem gerekebilir.
Referans: Cryo ablation