Ablasyon kalp ritim bozukluklarının kalıcı tedavisinde uygulanan girişimsel bir yöntemdir. Kelime anlamı olarak “yakma veya yok etme” anlamına gelen bu prosedür kateterler kullanılarak gerçekleştirilir.
Ablasyon nedir?
Ablasyon, ritim bozukluğuna yol açan küçük bir kalp dokusunun özel kateterler yardımıyla hedeflenip ısıtılarak ya da dondurularak etkisiz hale getirilmesi işlemidir. Ablasyon işlemi sırasında kalbin içindeki elektriksel aktivite haritalanır ve ritim bozukluğuna neden olan odak nokta hassas bir şekilde bulunur. Daha sonra soruna neden olan bölgeye radyofrekans (ısı) ya da kriyoablasyon (soğuk) tekniklerinden biri uygulanarak kalbin normal ritmine dönmesi sağlanır.
Türleri nelerdir?
- Atriyal fibrilasyon ablasyonu
- Atriyal flutter ablasyonu
- VES (Ventriküler ekstrasistol) ablasyonu
- SVT ablasyonu
- Ventriküler taşikardi ablasyonu
- Epikardiyal ablasyon
- Kardiyonöroablasyon (Vazovagal senkop ablasyonu)
Neden yapılır?
Ablasyon, ilaçlarla kontrol altına alınamayan, hayat kalitesini düşüren veya komplikasyon yaratma riski yüksek ritim bozukluklarını ortadan kaldırarak hayat kalitesini artırmak için yapılır. Sorunun kaynağını ortadan kaldırmayı amaçlar.
Nasıl yapılır?
Ablasyon işlemi, genellikle kasık bölgesinden girilerek yapılan bir kateter (ince, esnek bir tüp) işlemidir. Kalbin içine yerleştirilen kateterler sayesinde kalpteki elektriksel sinyaller ayrıntılı bir şekilde haritalanır. Bu haritalama işlemi sırasında ritim bozukluğuna neden olan bölge tespit edilir. Ardından ya radyofrekans (ısı enerjisi) ya da kriyoablasyon (soğuk enerjisi) kullanılarak bu alan etkisiz hale getirilir.
İşlem elektrofizyolog tarafından genellikle lokal anestezi ve hafif sedasyon altında yapılır. Yani hasta uyanıktır. İşlem sırasında ağrı hissedilmez ancak hafif baskı ya da rahatsızlık hissi olabilir.
İşlem sonrası neler beklenir?
Ablasyon sonrası iyileşme genellikle hızlıdır, ancak birkaç gün dinlenmek faydalıdır. İşlemden sonra, kateterin girdiği bölgede hafif bir hassasiyet veya morluk hissedilebilir, ancak bu genellikle kısa sürede geçer. Çoğu kişi, birkaç gün içinde normal aktivitelerine dönebilir, ancak ağır fiziksel egzersizlerden veya ağır kaldırmadan bir hafta kadar kaçınılması önerilir. İşlem sonrası, kalp ritmini düzenlemek için bir süre ilaç kullanımı devam edebilir. İyileşme sürecinde, bol su içmek, sağlıklı beslenmek ve stresi azaltmak, kalbin sağlıklı kalmasına yardımcı olur.
Ne kadar sürer?
İşlem süresi, ritim bozukluğunun türüne ve karmaşıklığına bağlı olarak 30 dakika ile 2 saat arasında sürebilir. Bazı karmaşık aritmilerde bu süre uzayabilir.
Ne kadar hastanede kalırım?
Hastalar genellikle işlemden sonra aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir.
Hasta uyutulur mu?
SVT, WPW veya AT (atriyal taşikardi) için ablasyon yapılıyorsa hasta uyutulmaz. Atriyal fibrilasyon veya VT ablasyon yapılırken genellikle hasta uyutulur veya derin sedasyon altında yapılır.
Bu videoda ablasyon işlemi ile ilgili temel bilgileri vermeye çalıştım.
Güvenli bir yöntem midir?
Ablasyon işlemi genellikle güvenli bir işlemdir ve ciddi komplikasyonlar nadiren görülür. Ancak her tıbbi işlemde olduğu gibi burada da bazı riskler vardır. Kanama, enfeksiyon ya da kalpteki ileti yollarının etkilenmesi gibi nadir durumlar gelişebilir. Bu risklerin çoğu deneyimli merkezlerde yapılan işlemlerde oldukça düşüktür.
Herkese uygulanabilir mi?
Her ritim bozukluğu olan kişiye ablasyon önerilmez. Öncelikle ritmin tipi belirlenir, hangi sıklıkta ortaya çıktığı, kişinin yaşadığı şikayetler ve eşlik eden başka kalp hastalıkları değerlendirilir. Ancak şikayetler ilaçlara rağmen devam ediyorsa veya kişi ilaç kullanmak istemiyorsa, ablasyon yapılabilir. Ablasyon ile ritim bozukluğundan tamamen kurtulmak mümkündür.
Sonrasında nelere dikkat edilmeli?
Kalp sağlığını desteklemek için bazı yaşam tarzı değişiklikleri benimsemek faydalıdır. Sağlıklı bir beslenme düzeni, örneğin sebze, meyve, tam tahıllar ve yağsız protein içeren bir diyet, kalbin yükünü azaltır. Tuz ve kafein tüketimini sınırlamak, ritim bozukluklarını tetikleme riskini düşürebilir. Düzenli ve orta düzeyde egzersiz, örneğin yürüyüş veya bisiklet, kalp sağlığını destekler (egzersiz konusunda bilgilendirme yapılacaktır). Sigaradan uzak durmak ve alkol tüketimini sınırlamak, kalp ritmini koruma açısından önemlidir. Ayrıca, işlem sonrası bir süre düzenli kontroller, kalbin durumunu izlemek için vazgeçilmezdir.
Faydaları nelerdir?
Ablasyonun en önemli faydası ritim bozukluğunun neden olduğu çarpıntı, baş dönmesi, bayılma ve nefes darlığı gibi şikayetlerden uzun vadeli kurtulma imkanı sunmasıdır. Bu tedavi, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırarak, günlük yaşam aktivitelerine daha rahat katılmalarına yardımcı olur. Özellikle tekrarlayan ataklardan kurtulan hastalar, kendilerini daha enerjik ve özgür hissederler.
Ablasyon tedavisi ile ritim bozukluğunun altında yatan neden doğrudan hedef alınır ve ilaç tedavisinden daha kesin bir çözüm sunar. Ayrıca, ablasyonun bir diğer önemli avantajı, antiaritmik ilaç kullanımının azaltılma potansiyelidir. Bazı ritim bozuklukları ilaçlarla kontrol altına alınabilir, ancak bu ilaçlar yan etkilere veya diğer ilaçlarla etkileşimlere yol açabilir. Ritim bozukluğunun başarılı bir şekilde ablasyonla tedavi edilmesiyle, hastalar uzun vadeli ilaç ihtiyacını azaltabilir veya tamamen ortadan kaldırabilir.
Sık sorulan sorular
Ablasyonun başarı oranı nedir?
Birçok hasta için ablasyon kalıcı bir çözüm sağlar. Başarı oranı, aritmi tipine ve hastanın özel durumuna göre değişir. SVT’lerin çoğunda başarı oranı %99’dur. Hastalığınız ortadan kalkar. Atriyal fibrilasyonda ise 1. yılda başarı oranı %85-90’dır. Zaman geçtikçe AF’nin tekrarlama riski artar. Ventriküler aritmilerde tekrarlama oranı çarpıntının yerine göre değişir. Bazılarında %95 başarı oranı varken, bazılarında %80 başarı oranı vardır.
Ablasyon sonrası ilaç kullanmak gerekir mi?
Ablasyon sonrası ilaç ihtiyacı, hastanın genel sağlık durumuna, aritmi türüne ve risk faktörlerine bağlıdır. Bazı hastalar ilaç kullanımını tamamen bırakabilirken, bazıları daha düşük dozlarda ilaç kullanmaya devam edebilir.
SVT için ablasyon yaptırdıysanız ablasyondan sonra genellikle çarpıntı ilacı kullanmanıza gerek yoktur. Atriyal fibrilasyon için ablasyon yaptırdıysanız risk durumunuza bağlı olarak en az 3 ay, belki de ömür boyu kan sulandırıcı ilaç kullanmanız gerekir. Doktorunuz ayrıca en azından bir süreliğine ritim düzenleyici almanızı da isteyebilir.
VES veya atriyal erken vurular için başarılı bir ablasyon geçirdiyseniz ve eşlik eden kalp hastalığınız yoksa genellikle çarpıntı ilacı almanıza gerek yoktur.
Ablasyon sonrası spor yapılır mı?
Ablasyondan bağımsız olarak ciddi yapısal kalp hastalığınız varsa rekabetçi sporlardan kaçınmalısınız. SVT ablasyonu yaptırdıysanız istediğiniz zaman herhangi bir sporu yapabilirsiniz. Atriyal fibrilasyon veya flutter ablasyonu yaptırdıysanız evet, spor yapmanızı şiddetle tavsiye ederiz. VT veya VES ablasyonu yaptırdıysanız ve ciddi yapısal veya elektriksel kalp hastalığınız yoksa elbette spor yapabilirsiniz. Ciddi yapısal veya elektriksel kalp hastalığınız varsa doktorunuzun tavsiyesine uymalısınız.
İstanbul ablasyon
Prof. Dr. Taylan Akgün, İstanbul’da ablasyon işlemleri konusunda deneyimli bir elektrofizyoloji uzmanıdır. Şikayetlerinizin nedenini belirlemek ve ablasyonun sizin için uygun olup olmadığını değerlendirmek için randevu alabilirsiniz.
Referans: Ablation
