Ablasyon Nedir? Neden ve Nasıl Yapılır?

Ablasyon nedir
Ablasyon işlemi

Ablasyon Nedir?

Ablasyon (kateter ablasyonu veya kalp ablasyonu), kalpteki elektriksel düzensizlikleri düzeltmek için uygulanan minimal invaziv bir tedavi yöntemidir. Bu işlem sırasında, düzensiz kalp atışlarına neden olan elektriksel uyarılar elektrofizyolojik çalışma (EPS) ile tespit edilir. Ardından, damar yoluyla kalbe ulaştırılan kateterler, bu sorunlu dokuları ısıtarak (radyofrekans ablasyonu) veya dondurarak (kriyoablasyon) etkisiz hale getirir ve normal kalp ritmi sağlanır.

Isıtma (radyofrekans) veya dondurma (kriyoablasyon) yöntemlerinden hangisinin seçileceği, ritim bozukluğunun türüne ve hastanın genel durumuna bağlı olarak hekim tarafından belirlenir. Bu yöntemler şunlardır:

  • Radyofrekans Ablasyon (Sıcak Ablasyon): Kalpteki anormal elektrik yollarını yok etmek için hedeflenen dokulara 50°C ile 70°C arasında ısı uygulanarak yakılması işlemidir. En yaygın kullanılan ablasyon türüdür.
  • Kriyoablasyon (Soğuk Ablasyon): Kalpteki anormal elektrik yollarını yok etmek için hedeflenen dokulara -50°C ile -70°C arasında aşırı soğuk uygulanarak dondurulması işlemidir.

Hızlı bir iyileşme süreci sunan ablasyon, genellikle ilaç tedavisine yeterince yanıt vermeyen veya ciddi komplikasyon riski taşıyan hastalarda uygulansa da, gelişen teknoloji ile birlikte çoğu durumda ya ilk basamak tedavi ya da erken dönemde düşünülmesi gereken bir tedavidir.

Ablasyon Nasıl Yapılır?

Genellikle lokal anestezi veya sedasyon altında yapılır. Kasık, boyun veya kol bölgesindeki bir damardan ince kateterler yerleştirilerek kalbe ulaşılır. İşleme başlamadan önce elektrofizyolojik çalışma gerçekleştirilir; bu, kalbin elektriksel aktivitelerini haritalayarak ritim bozukluğuna neden olan bölgelerin belirlenmesini sağlar. Ardından, hedeflenen alanlardaki anormal elektriksel sinyalleri üreten dokular, ısı (radyofrekans) veya soğuk (kriyoablasyon) ile yakılır ya da dondurulur.

İşlem sırasında, kalbin ritmi sürekli olarak izlenir. Ablasyon yeterli şekilde tamamlandığında, ritim bozukluğunun tekrar tetiklenip tetiklenmediği, ek bir elektrofizyolojik çalışma ile kontrol edilir. Eğer ritim bozukluğu tekrar oluşmazsa, işlem sona erer ve kateterler çıkarılır. Ablasyon, ritim bozukluğunun türüne ve etkilenen bölgenin büyüklüğüne bağlı olarak yaklaşık 30 dakika ile 2 saat arasında sürebilir.

Ablasyon sonrası çoğu hasta bir gün içinde taburcu edilir ve tam iyileşme süreci genellikle birkaç gün ile birkaç hafta arasında değişebilir. İlk hafta boyunca ağır egzersiz ve yoğun fiziksel aktivitelerden kaçınılması önerilir. İşlem sonrası göğüs ağrısı, çarpıntı veya nefes darlığı gibi şikayetler görülebilir. Bunlar genellikle geçicidir ve birkaç gün içinde düzelmesi gerekir.

Bu videoda ablasyon işlemi ile ilgili temel bilgileri vermeye çalıştım.

Ablasyonun Faydaları Nelerdir?

Ablasyonun en önemli faydası ritim bozukluğunun neden olduğu çarpıntı, baş dönmesi, bayılma ve nefes darlığı gibi şikayetlerden uzun vadeli kurtulma imkanı sunmasıdır. Bu tedavi, hastaların yaşam kalitesini önemli ölçüde artırarak, günlük yaşam aktivitelerine daha rahat katılmalarına yardımcı olur. Özellikle tekrarlayan ataklardan kurtulan hastalar, kendilerini daha enerjik ve özgür hissederler.

Ablasyon tedavisi ile ritim bozukluğunun altında yatan neden doğrudan hedef alınır ve ilaç tedavisinden daha kesin bir çözüm sunar. Ayrıca, ablasyonun bir diğer önemli avantajı, antiaritmik ilaç kullanımının azaltılma potansiyelidir. Bazı ritim bozuklukları ilaçlarla kontrol altına alınabilir, ancak bu ilaçlar yan etkilere veya diğer ilaçlarla etkileşimlere yol açabilir. Ritim bozukluğunun başarılı bir şekilde ablasyonla tedavi edilmesiyle, hastalar uzun vadeli ilaç ihtiyacını azaltabilir veya tamamen ortadan kaldırabilir.

Ablasyonun Riskleri Nelerdir?

Minimal invaziv bir işlem olmasına rağmen ablasyon, küçük de olsa bazı riskler taşır. Kateterin yerleştirildiği bölgede hafif kanama, morarma veya enfeksiyon gibi küçük komplikasyonlar görülebilir. Nadir durumlarda, damarlarda veya ileti sisteminin normal bileşenlerinde hasar gibi daha ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Ancak elektrofizyoloğun deneyimi ve işlem sırasında gelişmiş görüntüleme teknolojilerinin kullanılmasıyla bu riskler en aza indirgenir.

Ablasyon Tedavisi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Ablasyon yapılırken hasta uyutulur mu?

SVT, WPW veya AT (atriyal taşikardi) için ablasyon yapılıyorsa hasta uyutulmaz. Atriyal fibrilasyon veya VT ablasyon yapılırken genellikle hasta uyutulur veya derin sedasyon altında yapılır.

Ablasyonun başarı oranı nedir?

Birçok hasta için ablasyon kalıcı bir çözüm sağlar. Başarı oranı, aritmi tipine ve hastanın özel durumuna göre değişir. SVT’lerin çoğunda başarı oranı %99’dur. Hastalığınız ortadan kalkar. Atriyal fibrilasyonda ise 1. yılda başarı oranı %85-90’dır. Zaman geçtikçe AF’nin tekrarlama riski artar. Ventriküler aritmilerde tekrarlama oranı çarpıntının yerine göre değişir. Bazılarında %95 başarı oranı varken, bazılarında %80 başarı oranı vardır.

Ablasyon sonrası yaşam nasıl olmalı?

Ablasyon sonrası yaşamda sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek büyük önem taşır. Alkol kullanıyorsanız, bırakmalısınız. Sigara içiyorsanız, mutlaka bırakmanız gereklidir. Düzenli egzersiz yapmak, kalp sağlığınızı korumanıza yardımcı olur. Eğer kilo probleminiz varsa, ideal kilonuza ulaşmaya çalışmalısınız. Ayrıca, yüksek tansiyon ve diyabet gibi eşlik eden hastalıklarınız varsa, bu rahatsızlıkları kontrol altına almalı ve düzenli olarak takip etmelisiniz. Bu değişiklikler, ablasyon işleminin başarısını artırır ve genel sağlığınızı destekler.

Ablasyon sonrası ilaç kullanmak gerekir mi?

Ablasyon sonrası ilaç ihtiyacı, hastanın genel sağlık durumuna, aritmi türüne ve risk faktörlerine bağlıdır. Bazı hastalar ilaç kullanımını tamamen bırakabilirken, bazıları daha düşük dozlarda ilaç kullanmaya devam edebilir.

SVT için ablasyon yaptırdıysanız ablasyondan sonra genellikle çarpıntı ilacı kullanmanıza gerek yoktur. Atriyal fibrilasyon için ablasyon yaptırdıysanız risk durumunuza bağlı olarak en az 3 ay, belki de ömür boyu kan sulandırıcı ilaç kullanmanız gerekir. Doktorunuz ayrıca en azından bir süreliğine ritim düzenleyici almanızı da isteyebilir.

VES veya atriyal erken vurular için başarılı bir ablasyon geçirdiyseniz ve eşlik eden kalp hastalığınız yoksa genellikle çarpıntı ilacı almanıza gerek yoktur.

Ablasyon sonrası spor yapılır mı?

Ablasyondan bağımsız olarak ciddi yapısal kalp hastalığınız varsa rekabetçi sporlardan kaçınmalısınız. SVT ablasyonu yaptırdıysanız istediğiniz zaman herhangi bir sporu yapabilirsiniz. Atriyal fibrilasyon veya flutter ablasyonu yaptırdıysanız evet, spor yapmanızı şiddetle tavsiye ederiz. VT veya VES ablasyonu yaptırdıysanız ve ciddi yapısal veya elektriksel kalp hastalığınız yoksa elbette spor yapabilirsiniz. Ciddi yapısal veya elektriksel kalp hastalığınız varsa doktorunuzun tavsiyesine uymalısınız.

Ablasyon sonrası nelere dikkat edilmeli?

  • İşlem bölgesinde kanama veya enfeksiyon belirtileri takip edilmeli.

  • Hekimin önerdiği süre boyunca ağır kaldırma ve zorlu aktivitelerden kaçınılmalı (genellikle 1-2 hafta).

  • Reçete edilen ilaçlar düzenli kullanılmalı.

  • Ateş, göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi belirtiler olursa hemen hekime başvurulmalı.

  • Düzenli kontrollere gidilmeli.

  • İlk birkaç ay içinde geçici ritim bozuklukları olabileceği unutulmamalı.

  • Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri (diyet, egzersiz, stres yönetimi) uygulanmalı.

Referans: Ablation

Atriyal fibrilasyon ablasyonu
Atriyal fibrilasyon ablasyonu - Kırmızı noktalar sıcak ablasyon uygulamasını göstermektedir.
Facebook
Twitter
Email
WhatsApp