Supraventriküler Taşikardi veya SVT Nedir?
Supraventriküler taşikardi veya kısaca SVT kalbin üst odacıklarından kaynaklanan hızlı ve genellikle düzenli bir ritim bozukluğudur. Kalp atış hızı dakikada 150 ila 250 arasındadır. Kulakçık içerisindeki elektriksel döngülerden veya uyarı potansiyeli artmış odaklardan kaynaklanır. Çeşitli alt tipleri vardır. Bunlar AVNRT, AVRT, Atriyal Taşikardi, Atriyal Flutter ve Nodal taşikardilerden oluşur.
AVNRT Nedir?
AVNRT kalbin kulakçıklarından kaynaklanan anormal hızlı bir kalp ritmi olan bir supraventriküler taşikardi türüdür. AVNRT, supraventriküler taşikardinin en yaygın şeklidir ve genellikle aniden başlayıp biten düzensiz hızlı bir kalp atışı ile karakterizedir. Bu hastalıkta AV düğüm adı verilen bölgede hızlı ve yavaş yol(lar) vardır. Elektriksel uyarı genellikle erken bir atımı takiben bu yollarda dönmeye başlar ve bu dönüşlerin her turunda bir kalp atımı olur.
Kendiliğinden veya bazı manevralarla sonlanır. Hastalar bu çarpıntıların öksürdüklerinde veya ıkındıklarında durabildiğini fark ederler. Bazen uzun sürer, durmaz ve hastaneye gitmenize neden olur. Genellikle hayatı tehdit edici değildir, ancak kalp yetmezliği, koroner arter hastalığı veya ciddi kapak sorunları gibi altta yatan başka bir kalp hastalığı varsa risk oluşturabilir.
AVRT Nedir?
AVRT kulakçıklar ve karıncıklar arasında normalde olmaması gereken ekstra bir iletim yolunun neden olduğu bir SVT türüdür. Bu yol elektriksel bir kısa devreye neden olur. Her elektriksel döngü bir kalp atışına yol açar ve kişi yine düzenli çarpıntı hisseder.
Atriyal Taşikardi Nedir?
Atriyal taşikardi kulakçıkların içindeki bir odak veya elektriksel döngüden kaynaklanır. Hasta düzenli veya düzensiz bir çarpıntı hisseder. Daha dirençli olma eğilimindedir.
Nodal Taşikardi Nedir?
Nodal Taşikardi AV düğümü adı verilen atriyum ve ventrikül arasındaki bölgeden kaynaklanan bir supraventriküler taşikardi türüdür. Belirgin bir neden olmaksızın ortaya çıkabileceği gibi ilaç kullanımına bağlı olarak veya kalp ameliyatından sonra da ortaya çıkabilir.
SVT Belirtileri Nelerdir?
SVT hastalarda, ani başlayıp sonlanan çarpıntı atakları, baş dönmesi, bayılır gibi olma, bayılma, terleme, göğüs ağrısı ve nefes darlığı gibi belirtilere yol açabilir. Kalp yetersizliği, koroner arter hastalığı veya kapak hastalığınız varsa şikayetler daha ciddi olabilir.
SVT Neden Olur?
Supraventriküler taşikardi kulakçık içerisindeki elektriksel döngülerden veya uyarı çıkarma potansiyeli artmış odaklardan kaynaklanır. Genelde bir sebep yokken kendiliğinden başlar.
SVT Tanısı Nasıl Konulur?
Supraventriküler taşikardiyi teşhis etmek için, özellikle çarpıntı anında EKG kayıtlarına ihtiyaç vardır. Bu sırada çekilen EKG’ler çarpıntının tipini, yani kalbin neresinden kaynaklandığını ortaya koyabilir. Tedavi buna göre planlanır. Eğer çarpıntı kısa süreli ise veya bir şekilde EKG ile yakalanamıyorsa o zaman holter veya olay kaydedici dediğimiz cihazlarla yakalamaya çalışırız. Holterde bir cihaz kişiye takılır. Bu cihaz birkaç gün kişinin üzerinde kalır ve kalp ritmini kaydeder. Event recorder yani olay kaydedici dediğimiz cihazlar ise 2 şekilde kayıt yapar. Birincisi belirlenen parametrelere uyan bir çarpıntı olduğunda cihaz otomatik olarak bu atağı kaydeder. İkincisi ise kişi bir yakınma hissettiğinde cihazın üzerindeki düğmeye basar ve bu sırada EKG kaydedilir.
Son yıllarda EKG çeken saatlerin de etkisiyle çarpıntı sırasında EKG çekmek kolaylaşmıştır. Saatler ile 5-6 saniyede alınabilen tek kanallı EKG’ler ritim bozukluğu tanısında çok yardımcıdırlar. Şu anda cihaz algoritmaları yalnızca atriyal fibrilasyon ve bradikardi, yani düşük nabız hızını tanımaya çalışmakta ve bu yönde uyarı vermektedirler. Ancak bu kayıtlar doktor için çok değerlidir, çünkü şikayet esnasında gerçekten bir ritim bozukluğu var mı, veya varsa tipi ne? sorusunun cevabı o EKG’de saklı olabilmektedir. Ancak bu EKG’lerin kalp krizi hakkında bilgi vermeyeceğini mutlaka aklımızda tutmamız gerekir.
SVT Tedavisi Nasıldır?
Supraventriküler taşikardi tedavisi, çarpıntı esnasında çarpıntıyı durdurma ve uzun dönemde tekrarını engelleme olarak ikiye ayrılır. Bu tedaviler çarpıntının alt tipine bağlıdır. Çarpıntıyı durdurmak için öksürme, ıkınma gibi manevraları yapabilirsiniz. Durmazsa acil serviste ilaçlarla veya çeşitli manevralarla durdurulabilir. Uzun dönemde çarpıntı tekrarını engellemek, hastalığı ortadan kaldırmak için ilk tercih olarak elektrofizyolojik çalışma ve ablasyon önerilir. Başarı şansı çok yüksektir. Hasta tercihine göre ilaç tedavileri de uygulanabilir.
Supraventriküler Taşikardi Tedavi Edilmezse Ne Olur?
SVT tedavi edilmezse belirtileriniz devam edecektir. İlaçlar çarpıntınızı önlese bile hastalığı ortadan kaldırmaz. İlaçlarınızı bıraktığınızda çarpıntılarınız muhtemelen geri dönecektir. Bir diğer önemli konu da SVT’lerin bazen atriyal fibrilasyon gibi diğer ritim sorunlarını tetikleyebilmesidir. Aslında, genç bir hastada atriyal fibrilasyon varsa, buna neden olan bir SVT olup olmadığını kontrol etmek için elektrofizyoloji prosedürleri uygulanır.
Supraventriküler Taşikardi Tehlikeli Midir?
Bazı SVT’ler tehlikelidir. WPW (wolff parkinson white) sendromunuz varsa, yani kalbinizde fazladan bir iletim yolu varsa, çarpıntı anı sizin için riskli olabilir. Çünkü bu sendromla birlikte gelişebilen atriyal fibrilasyon adı verilen ritim bozukluğu ventrikül hızını çok fazla artırabilir.
Diğer SVT’ler genellikle hayati risk oluşturmaz. Ancak, kalp yetmezliği, kapak darlığı, koroner arter hastalığı, arterlerde daralma, kalpte genişleme gibi yapısal kalp hastalığınız varsa SVT’ler kan basıncınızı çok düşürebilir veya kalp dokusunun oksijenlenmesini bozarak hayati risk oluşturabilir.
SVT Ablasyon Nasıl Yapılır?
Elektrofizyolojik çalışma için kasıktaki damarlar yoluyla kalbe kateterler gönderilir. Kalp içerisinde ölçümler yapılır. Çarpıntı tetiklenir ve mekanizması belirlenir. Çarpıntı mekanizmasının bozulması için en güvenli yerden yakma işlemi uygulanır. Sonrasında tekrar çarpıntı tetiklenmeye çalışılır. Çarpıntı tetiklenemezse ve çarpıntıya neden olan yerde yeterli ablasyon yapıldığına karar verilirse işlem sonlandırılır.
SVT Ablasyon Başarı Oranı Nedir?
SVT ablasyonu başarı oranı çok yüksek bir tedavi biçimidir. Eski verilere göre AVNRT ve AVRT’de başarı oranı %95’den fazla, Atriyal taşikardi ve flutter’da %90-95 lerdedir (Referans-2). Ancak gelişen teknoloji ile birlikte bu oran daha da yükselmiştir. AVNRT ve AVRT’de başarı oranı %98-99, Atriyal Taşikardi ve flutter da %95’den fazladır.
SVT Ablasyon Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
AVNRT ve AVRT gibi SVT’lerin ablasyon sonrası tekrar riski çok düşüktür. Genellikle çarpıntı ilaçlarına devam etmek gerekmez. Birkaç gün sonra normal hayata dönülebilir. Atriyal taşikardi veya flutter’da, uygulanan ablasyon stratejisine ve eşlik eden durumlara bakılarak kararlar kişiselleştirilir.
Referanslar:
