Taşikardi Nedir? Neden Olur?

Taşikardi Türleri Nelerdir?

Taşikardi türleri şunlardır:

• Sinüs taşikardisi
• Supraventriküler taşikardiler
• Atriyal fibrilasyon (Bir SVT türüdür fakat düzensiz ve kaotik olması nedeniyle ayrı sınıflandırılır)
• Ventriküler taşikardiler

Sinüs Taşikardisi Nedir?

Genellikle stres veya egzersizle tetiklenen ve sakinleştiğinizde veya dinlendiğinizde kaybolan kalp çarpıntısına sinüs taşikardisi denir. Sinüs taşikardisinde kalp hızlı atar ancak normal ritmini korur. Aşırı çay ve kahve gibi uyarıcılar, yasadışı uyuşturucular ve ateş, anemi, aşırı aktif tiroid gibi hastalıklar da sinüs taşikardisine neden olabilir. 

Uygunsuz sinüs taşikardisi, sinüs düğümünün sebepsiz yere sürekli hızlı çalışmasına denir. Gün boyunca hız 100’ün üzerindedir ve 24 saatlik ortalama hız 90’ın üzerindedir. Uyku sırasında hız normale döner. Yaşam kalitesini çok bozar. Tıbbi yardım için doktorunuza başvurmalısınız.

SVT’ler

Kulakçıklardan yani atriyumdan kaynaklanan, kalbin aşırı hızlanmasına neden olan ritim bozukluklarına SVT veya Supraventriküler taşikardi denmektedir. Genellikle düzenli bir çarpıntıdır. Yani başladığında hasta aniden başlayan ve düzenli olarak devam eden bu çarpıntıyı fark eder. Kendiliğinden ya da hastanede ilaç verilerek sonlandırılır. Çeşitli alt tipleri vardır.

• AVNRT (AV Nodal Re-Entran Taşikardi)
• AVRT (Atriyoventriküler Re-Entran Taşikardi)
• AT (Atriyal taşikardi)
• Atriyal Flutter
• Nodal Taşikardi

Atriyal Fibrilasyon veya AF

Atriyal fibrilasyon da bir SVT türüdür ancak kaotik ve düzensiz olduğu için ayrı olarak sınıflandırılır. Bu ritim bozukluğunda kulakçıklar çok hızlı ve düzensiz çalışır. Karıncıklara geçiş de düzensizdir, dolayısıyla nabız da düzensizdir. Kişinin yaşına ve diyabet, hipertansiyon, kalp yetmezliği ve koroner arter hastalığı gibi risk faktörlerine bağlı olarak inme riskini değişen oranlarda artırır. Ayrıca kalp yetmezliği riski de oluşturabilir.

Ventriküler Taşikardi

Ventriküler taşikardi hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Taşikardi Belirtileri Nelerdir?

Bazı kişilerde herhangi bir belirti görülmeyebilir. Yaygın taşikardi belirtileri şunlardır:

• Kalp çarpıntısı
• Baş dönmesi
• Bayılma, bayılır gibi olma
• Göğüs ağrısı
• Nefes darlığı

Taşikardi Neden Olur?

Koştuğunuzda, heyecanlandığınızda, duygusal streslerle (psikolojik olarak), kalp hızınız tamamen normal bir şekilde artar. Bu bir hastalık değil olması gereken bir şeydir. Ateşiniz varsa nabız hızınız artar. Ateşiniz 1 derece yükselirse nabız hızınız 10 artar. Tiroidiniz aşırı çalışıyorsa, kansızlığınız varsa nabız hızınız artar. Bunlar da diğer hastalıklara kalbin verdiği bir yanıttır.

Taşikardi, kalbin elektrik sistemindeki anormallikler nedeniyle de ortaya çıkabilir. Bunlara kalp ritim bozuklukları veya aritmiler denir. Kulakçıklardan (atriyum) veya karıncıklardan (ventrikül) kaynaklanabilirler. Aritmilere bağlı taşikardiler (çarpıntılar) yaşam kalitesini bozmanın yanında, kalp yetmezliği, felç ve bazen ölüme yol açabilirler. Bu nedenle çarpıntılara dikkat etmeli ve hekiminize danışmalısınız.

Yapısal bir kalp hastalığınız (örn. kalp yetmezliği, geçirilmiş kalp krizi, kapak hastalığı) veya doğuştan kalbin elektriksel anormallikleri varsa (Brugada sendromu, Uzun veya Kısa QT sendromu, WPW sendromu gibi) ciddi aritmiler ortaya çıkabilir.

Taşikardi Nasıl Tedavi Edilir?

Taşikardi tedavisi taşikardinin nedenini düzeltmeye yöneliktir. Yaşam tarzı değişiklikleri şikayetleri azaltmaya yardımcı olabilir. Taşikardiye neden olan başka bir hastalık varsa (aşırı aktif tiroid, kansızlık gibi) o hastalığın düzeltilmesiyle taşikardi sonlanabilir. Taşikardinin nedeni bir ritim bozukluğu ise, ritim bozukluğu ilaç tedavisi, kardiyoversiyon veya ablasyon ile sonlandırılmalıdır. Ablasyon birçok ritim bozukluğunda %70-99 başarı oranıyla uygulanmaktadır.

Taşikardi İlaç Tedavisi

Taşikardide kullanılacak ilaçlar hastalığa bağlı olarak değişmektedir. İlaçlar kalp hızını düşürmek için kullanılabileceği gibi ritim bozukluğunun oluşmasını engellemek için de kullanılabilir.

Not: Taşikardi Nasıl Önlenebilir?

Kalp sağlığını korumaya yönelik yaşam tarzı değişiklikleri taşikardi semptomlarının sıklığını ve süresini azaltmaya yardımcı olabilir. Taşikardiyi önlemeye yönelik ipuçları şunlardır:

• Sağlıklı bir kilo korunmalı
• Uygun egzersiz yapılmalı (hafta sonu birkaç günlük değil, tüm haftaya yayılan 30-45 dakikalık yoğun olmayan egzersiz)
• Sigara ve alkol kullanımı varsa bırakılmalı
• Çay ve kahve gibi kafein içeren uyarıcılar azaltılmalı
• Yeni ilaçlara başlamadan önce doktora danışılmalı
• Hızlı kalp atışının altında yatan nedenler konusunda doktordan rehberlik alınmalı
• Aşırı sıcaktan kaçınılmalı ve sıvı alımı korunmalı, susuz kalınmamalı
• Stres etkili bir şekilde yönetilmeli
• Yasadışı madde kullanımı varsa bırakılmalı
• Aşırı diyet ve yoğun egzersizden kaçınılmalı
• Kalp hastalığı, diyabet, hipertiroidizm ve sarkoidoz gibi altta yatan durumlar için uygun tedavi alınmalıdır.