Kalp Ritim Bozukluğu

Kalp Ritim Bozukluğu Nedir?

Aritmi veya kalp ritim bozukluğu, kalbin çok hızlı, çok yavaş veya düzensiz attığı anormal bir kalp ritmidir. Bu düzensizliklerin en belirgin şikayeti çarpıntıdır.

Kalp Ritim Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazen ritim bozukluğu belirti vermez. Bazı durumlarda bozukluğun türüne ve şiddetine bağlı olarak ilk belirti ne yazık ki kalp durması ve ani ölüm olabilir.

Ancak genel olarak ritim bozukluğunun neden olduğu şikayetler veya belirtiler şunlardır:

  • Kalbin hızlı atması
  • Kalbin yavaş atması
  • Göğüste çırpınma, çarpma
  • Nefes darlığı
  • Baş dönmesi
  • Bayılma veya bayılacakmış gibi olma
  • Göğüs ağrısı
  • Tekleme hissi
  • Çok yorgun hissetme
Normal Kalp Ritmi
Normal Kalp Ritmi

Kalp Ritim Bozukluğu Neden Olur?

Kalp ritim bozukluğu oluşumu riskini artıran yaygın nedenler şunlardır:

  • Yaş
  • Genetik nedenler
  • Yüksek tansiyon
  • İlaçlar
  • Alkol ve sigara kullanımı
  • Diğer kalp hastalıkları
  • Uyku apnesi
  • Metabolik bozukluklar
  • Yasadışı uyuşturucu kullanımı
  • Stres ve anksiyete

Genetik nedenler: Kalp ritim bozukluklarının gelişiminde ailesel yatkınlık çok önemlidir. Örneğin Brugada sendromu, Kısa veya Uzun QT sendromu genetik anormalliklerden kaynaklanır. Ventriküler taşikardi, ventriküler fibrilasyon ve ani ölüm riskine neden olabilirler.

Yaş: Atriyal fibrilasyon, ventriküler aritmiler ve kalp blokları gibi iletim kusurları yaşla birlikte belirgin şekilde artar. Kalp kasları ve elektriksel iletim sistemi yaşlanır ve dejenere olur. Yapısal kalp hastalıkları artar.

Hipertansiyon: Yüksek tansiyon, başta atriyal fibrilasyon olmak üzere birçok kalp ritim bozukluğunun nedenlerinden biridir. Kalp kasında ve kalbi besleyen damarlarda sorunlara neden olarak ventriküler taşikardi riskini artırır.

İlaçlar: Bazı ilaçlar kalp hızını artırarak veya azaltarak kalp ritim bozukluğuna neden olabilir. Yavaş kalp hızı ve kalp bloğu oluşturabilirler. EKG’de önemli değişikliklere neden olan ve ventriküler aritmi riskini artıran bazı ilaçlar vardır. Doz değişikliği veya ilacın kesilmesi ile düzelebilirler.

Alkol ve sigara kullanımı: Alkol ve sigara kalp ritim bozukluklarına neden olabilir. Alkol alımı atriyal fibrilasyonun önemli nedenlerinden biridir. Yapısal kalp hastalıklarına neden olarak ventriküler taşikardi riskini artırırlar.

Altta yatan diğer kalp hastalıkları: Kalp krizi, kalp yetmezliği ve kapak hastalıkları kalp ritimlerini etkileyerek ritim bozukluklarına neden olabilir.

Metabolik bozukluklar: Diyabet, elektrolit dengesizlikleri ve tiroid sorunları gibi durumlar da kalp ritimlerini bozabilir. Örneğin, tiroidiniz aşırı aktifse, bu durum atriyal fibrilasyona yol açabilir. Atriyal fibrilasyonu kontrol altına almak ve normalleştirmek için öncelikle tiroid sorunlarının tedavi edilmesi gerekir.

Stres ve Anksiyete: Uzun süreli stres ve anksiyete sinir sistemini etkileyerek kalp ritmini etkileyebilir.

Kalp Ritim Bozukluğu Riskleri Nelerdir?

Riskler veya komplikasyonlar ritim bozukluğunun türüne bağlıdır. Olası riskler şunlardır:

  • İnme veya felç
  • Kalp yetmezliği
  • Organ Hasarı
  • Ani kalp durması

İnme: Bazı ritim bozukluğu türleri kanın düzensiz pompalanmasına neden olabilir. Bu da kan pıhtısı oluşma riskini artırabilir. Pıhtılar kan damarlarına sürüklenerek burada tıkanıklıklara neden olabilir ve organlara zarar verebilir. Özellikle beyin damarlarında tıkanıklık meydana gelirse inme riski artabilir.

Kalp Yetmezliği: Uzun süreli ve tedavi edilmemiş ritim bozukluğu kalp odacıklarının hızlı ve düzensiz çalışmasına neden olabilir ve kalp yetmezliğine yol açabilir. Kalp yetmezliği kalbin vücuda yeterince kan pompalayamadığı bir durumdur. Ritim bozukluğu tedavisi ile kalp yetmezliği düzelme gösterebilir.

Organ Hasarı: Bazı ritim bozukluğu veya aritmi türleri düşük kan akışına neden olur. Bu da organlara yeterli oksijen ve besin taşınamamasına ve organ hasarına yol açabilir.

Ani Kalp Durması: Bazı ciddi ritim bozuklukları ani kalp durmasına neden olabilir. Ani kalp durması kalbin aniden ve düzenli olarak atmayı bırakmasıdır. Acil bir durumdur ve derhal müdahale gerektirir.

Kalp Ritim Bozukluğu Nasıl Anlaşılır?

Yaşadığınız belirtiler ve tıbbi geçmişinize bakılarak, ayrıca kalpteki düzensizlikleri incelemek için çeşitli testler yapılarak kalp ritim bozukluğu anlaşılır. Bu testler şunları içerebilir:

  • EKG
  • Ritim holter
  • Olay kaydedici
  • Ekokardiyografi

Akıllı saatler ile çekilen EKG’ler özellikle atriyal fibrilasyon ve bradikardi tanısında yardımcıdırlar.

Kalp Ritim Bozukluğu Tedavisi?

Her ritim bozukluğu tedavi gerektirmez. İhtiyaç olduğunda ritim bozukluğunu tedavi etmek için şunlar kullanılabilir:

Ayrıca sağlıklı bir yaşam tarzının sürdürülmesi ritim bozukluğuna bağlı şikayetleri azaltmada çok faydalıdır.

Kalp Ritim Bozukluğu İlerler mi?

Ritim bozukluklarının bazıları ilerleyicidir. Bunlardan en önemlisi atriyal fibrilasyondur. Tanı konulduğu andan itibaren ilerlemesini yavaşlatmak ve durdurmak için yaşam tarzı değişiklikleri yapmak gerekir. Ayrıca daha erken ablasyon daha yüksek başarı oranı demektir. Ventriküler aritmilerde (ventriküler taşikardi gibi) altta yatan hastalık ilerlerse ritim bozukluğu da ilerleyebilir.

Hangi Ritim Bozukluğu Tehlikelidir?

Bazı kalp ritim bozuklukları hayatı tehdit edebilir. Bunlar:

  • Ventriküler taşikardi
  • Ventriküler fibrilasyon, karıncıkların çok hızlı atması veya daha doğru bir ifadeyle kasılmak yerine titreşmesi.
  • Asistol veya ileti blokları olarak adlandırılan kalpte uzun duraklamalar veya kulakçıklar ile karıncıklar arasındaki iletimin bozulması.
  • Nabızsız elektriksel aktivite, ileri kalp yetmezliği veya yapısal kalp hastalığı olan kişilerde görülen kalpte elektriksel aktivite olmasına rağmen kalbin kan pompalayamaması durumudur.
  • Ciddi yapısal kalp hastalıkları olan kişilerde gelişen kulakçık kaynaklı ritim bozuklukları özellikle düşük tansiyona neden oluyorsa ölüm riski yaratabilir.

Kalp Ritim Bozukluğu Zamanla Geçer mi?

Ventriküler veya atriyal ekstrasistoller bazen azalabilir veya kaybolabilir. Özellikle kalp çıkış yolundan kaynaklanan, efor ve yürüme ile azalma eğiliminde olan ekstrasistollerde zamanla kaybolma olasılığı vardır. Gebelikle birlikte ortaya çıkabilen ritim bozuklukları vardır. Bunların bazıları çok inatçıdır ve medikal veya girişimsel olarak tedavi edilmeleri gerekirken, bazıları gebelik sona erdikten sonra zamanla düzelebilir. Ancak genel olarak ritim bozuklukları zamanla geçmez. Tedavi gerektirirler.

Kalp Ritim Bozukluğu Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Ritim bozukluğu tedavi edilmezse bir kısmı potansiyel olarak ciddi ve hayatı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle semptomları olan kişilerin bir hekim ile görüşmeleri ve gerekirse tedavi almaları önemlidir. Ritim bozukluğu göğüs ağrısına, nefes darlığına, bayılacakmış gibi olma veya bayılmaya neden olduğu zaman tehlikeli olabilir. Bir kardiyoloji muayenesi olmanız oldukça önemlidir.

Referans: Arrhythmias

Güncelleme: 17 Mart 2024

Yazıyı Paylaş

Facebook
Twitter
Email
WhatsApp
VK
Telegram

Yazar

Picture of Prof. Dr. Taylan Akgün
Prof. Dr. Taylan Akgün

Kalp ritim bozukluklarının tanı ve tedavisi (ablasyon), kalp pili işlemleri konusunda uzmanlaşmış bir kardiyoloji uzmanıdır.
İstanbul ilinde çalışmaktadır.

Diğer İçerikler