Bradikardi Nedir?
Bradikardi (nabız düşüklüğü) kalbin dakikada 60’tan az attığı anormal derecede yavaş bir kalp atış hızı olarak tanımlanır. Normal bir kalpte kalp atış hızı dakikada 60 ila 100 arasındadır. Yavaş kalp atışı uyku sırasında veya sporcularda yaygın olsa da, sürekli olarak kalbin yavaş atması ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bradikardi kalbin kan pompalama kabiliyetini bozabilir ve vücudun ihtiyaç duyduğu oksijeni alamamasına neden olabilir. Bu durum doku hasarına yol açabilir ve tehlikeli olabilir. Bradikardi baş dönmesi, bayılma, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi şikayetlere neden olabilir.
Kalp hastalığı, bazı ilaçlar, elektrolit dengesizlikleri ve genetik faktörler gibi bradikardi riskini artıran nedenler vardır. Bradikardi için tedavi seçenekleri arasında yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç değişiklikleri veya dozunun azaltılması ve ciddi vakalarda kalp pili takılması yer alabilir. Bradikardinin temel nedeninin anlaşılması, uygun tedavinin belirlenmesinde çok önemlidir.
Bradikardi Neden Olur?
Bradikardi veya nabız düşüklüğü iki durumda ortaya çıkar. Bunlar:
- Kalp atışları normalde çıktığı yerden daha az çıkar.
- Elektriksel ileti kalpte yayılırken yavaşlar veya bloklanır. (Şekil-1)
Nabız düşüklüğü her zaman bir hastalık olarak kabul edilmez. Bir kişi düşük kalp hızına sahip olabilir ve tamamen sağlıklı olabilir. Sporcularda kalp atış hızı genellikle 60’ın altındadır. Uyuduğumuzda kalp atış hızımız düşebilir. Bunlar normal kabul edilirken, bazı faktörler anormal derecede yavaş kalp atış hızına yani bradikardiye neden olabilir:
- Yaş
- Kalp krizi veya kalp ameliyatı
- İlaçlar
- Elektrolit dengesizlikleri
- Tiroid hastalığı
- Doğuştan kalp kusurları
- Uyku apnesi
- Bazı enfeksiyonlar
- Anoreksi denilen bir çeşit yeme bozukluğu
Bradikardi Belirtileri Nelerdir?
Bradikardi belirtisiz olabilir veya hafif şikayetlere neden olabilir. Bradikardinin neden olduğu yaygın şikayetler şunlardır:
- Baş dönmesi
- Bayılma veya bayılır gibi olma
- Yürürken veya dinlenme esnasında bile yorgunluk
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
Bradikardi Tanısı Nasıl Konulur?
Bradikardi EKG veya ritim holter kayıtları ile teşhis edilir.
Bradikardi Tedavisi?
Bradikardi tedavisi bradikardinin nedenine ve belirtilerin şiddetine bağlı olarak yapılır. Belirtileriniz yoksa tedavi gerekli olmayabilir. Bazı durumlarda, bradikardiye neden olan altta yatan hastalığın tedavisinin yapılması (örneğin, az çalışan bir tiroid bezinin düzeltilmesi) veya ilaç dozunun değiştirilmesi veya azaltılması yeterli olabilir. Ancak belirtiler şiddetliyse veya kalp içindeki elektrik iletiminde ciddi bir blok varsa kalp pili gibi cihazlar kullanılabilir. Kalp pilleri, kalbin normal ritmini korumak için elektriksel uyarılar gönderen cihazlardır. Bu tür tedaviler bradikardi semptomlarını kontrol edebilir ve hastanın yaşam kalitesini artırabilir.
Bradikardi Sorular
Bradikardi Düzelir mi?
Bradikardiniz yani düşük nabzınız varsa aşağıdakiler kontrol edilir:
- Kalp ritmi normalde çıkması gereken yerden çıkıyor ve normal bir şekilde karıncığa iletiliyor mu?
- Egzersiz ile kalp hızınız istenilen düzeyde artıyor mu?
- Herhangi bir şikayetiniz var mı?
Bu soruların cevaplarına göre bir karar verilir. Örneğin istirahat kalp hızınız 50 olsun. EKG’de bradikardi dışında her şey normalse, hiçbir şikayetiniz yoksa, eforla kalp hızınız yeterince artıyorsa (buna kronotropik yanıt denir) herhangi bir müdahaleye gerek yoktur. Ancak kalp atış hızınız dakikada 55 ise ancak EKG’de bir sorun varsa, örneğin kulakçıklar ve karıncıklar arasındaki iletim engellenmişse (blok varsa), o zaman kalp pili gerekebilir. Bradikardide sadece kalp hızı değil diğer faktörler de birlikte değerlendirilmelidir.
Bradikardi Ablasyon ile Tedavi Edilebilir mi?
Bazı hastalarda kulakçık kaynaklı erken vurular (atriyal ekstrasistol de denir) bradikardiye yani nabız düşüklüğüne neden olabilir. Bu hastalarda ablasyonla bradikardi düzeltilebilir. Yine vazovagal senkop olan kişilerde dinlenme halindeki kalp hızında da düşüklük görülebilir. Vazovagal senkop için yapılan kardiyonöroablasyon tedavisi ile istirahat kalp hızı da arttırılabilir.
Nabız kaça düşerse ölüm olur?
Sağlıklı, egzersiz yapan kişilerde özellikle uyku sırasında kalp atış hızı 40 civarına kadar düşebilir. Bu bir hastalık olduğu anlamına gelmez. Burada önemli olan kulakçık ve karıncıkların çalışma düzeninin korunmuş olması yani AV blok (kalp bloğu) olmamasıdır. Şikayetiniz yoksa, baş dönmesi hissetmiyorsanız, halsizlik hissetmiyorsanız, efor kapasitenizde azalma yoksa kalp atışının dakikada 45 veya 50 olması önemli değildir. Her hastada nabız düşüklüğünün kalp bloğu ile ilişkili olup olmadığına ve şikayete neden olup olmadığına bakılır ve bireysel karar verilir. Semptomatik bradikardi varsa tedavi edilmelidir.
Egzersiz yaparken nabzım kaça kadar yükselebilir?
Egzersiz yaparken, maksimum hedef kalp hızı hesaplanır. Kendi maksimum hızınızı bulmak için 220’den yaşınızı çıkarın. 40 yaşındaysanız, egzersiz yaparken kalp atış hızınızın olması gereken maksimum hız 220-40=180’dir. Nabzınızı maksimum hızınızın %85’ine kadar yükseltebilirsiniz.
Referans: Bradycardia
Güncelleme: 4 Mart 2024
